Đề xuất của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc tiếp quản Dải Gaza và tái định cư người Palestine tới những khu vực khác gợi nhớ đến đề xuất trước đó của con rể ông, Jared Kushner, về giá trị tiềm năng của "bất động sản ven sông" trong vùng đất này.
Tiềm năng của "bất động sản ven sông" tại Gaza
Jared Kushner năm ngoái đã đề xuất rằng Israel nên di dời những người đang sinh sống tại Dải Gaza tới nơi khác và "dọn dẹp" khu vực này.
“Điều mà tôi sẽ cố gắng làm nếu tôi là Israel ngay lúc này là tôi sẽ san phẳng một nơi nào đó ở Negev. Tôi sẽ cố gắng di chuyển mọi người vào đó. Vì vậy, bạn có thể vào đó (Gaza) và hoàn thành công việc”, ông Kushner nói trong một cuộc phỏng vấn trong Sáng kiến Trung Đông, một chương trình của Trường Chính phủ Kennedy thuộc Đại học Harvard vào tháng 2/2024.
Ông Jared Kushner, con rể của Tổng thống Mỹ Donald Trump và là cựu đặc phái viên tại Trung Đông, từ lâu đã ấp ủ tham vọng tái phát triển một số khu vực ở Gaza. (Ảnh: Reuters)
“Tôi đang ngồi ở Miami Beach lúc này”, ông Kushner nói, ám chỉ đến văn phòng của công ty đầu tư mới của mình có tên Affinity Partners tại thành phố ven biển Florida, nơi đã chứng kiến sự bùng nổ của các tòa nhà chọc trời và khách sạn sang trọng trong thập kỷ qua.
Trụ sở rộng 1.000m2 của ông ông Kushner có cửa sổ từ sàn đến trần, nhìn ra những con sóng của Đại Tây Dương.
Giống như Miami, ông Kushner suy ngẫm rằng Gaza sở hữu bất động sản ven sông “rất có giá trị” và có thể trở thành trung tâm du lịch nếu người dân Gaza được di dời, ít nhất là tạm thời, ra khỏi khu vực này.
Giáo sư Tarek Masoud, người dẫn chương trình phỏng vấn, tỏ ra sốc trước những phát biểu này của con rể ông Trump.
Ông Kushner đề xuất rằng Israel nên "di dời người dân" qua cửa khẩu biên giới Rafah đến Ai Cập hoặc sa mạc Negev "bằng biện pháp ngoại giao phù hợp" và "sau đó dọn dẹp nơi này".
Ông Kushner là một trong những cố vấn chính sách đối ngoại cấp cao của ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông từ năm 2017 - 2021.
Với tư cách là đặc phái viên Trung Đông trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, ông Kushner từng được gọi là "kiến trúc sư" của cái gọi là "thỏa thuận thế kỷ" của ông Trump và đóng vai trò chính trong việc thúc đẩy "Hiệp định Abraham" bình thường hóa quan hệ giữa Israel với Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất, Bahrain, Morocco và Sudan.
Tổng thống Trump và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến dự một cuộc họp báo tại Phòng phía Đông của Nhà Trắng ngày 4/2 (Ảnh : Evan Vucci/AP)
Ông Charles Kushner, cha của Jared Kushner, gần đây đã được ông Trump đề cử làm đại sứ Mỹ tại Pháp. Ông cũng được biết đến vì mối quan hệ thân thiết với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Kể từ ngày 25/1, ông Trump đã nhiều lần đề xuất rằng người Palestine ở Gaza nên được các quốc gia Arab trong khu vực như Ai Cập và Jordan tiếp nhận, một ý tưởng bị cả các quốc gia Arab và các nhà lãnh đạo Palestine bác bỏ.
Vào ngày 4/2, tổng thống Mỹ đã phát biểu tại một cuộc họp báo với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu rằng Mỹ sẽ "tiếp quản" Gaza và tái định cư người Palestine ở những nơi khác theo một kế hoạch tái phát triển đặc biệt mà ông tuyên bố có thể biến vùng đất này thành "Riviera của Trung Đông".
Đề xuất của ông đã vấp phải sự lên án rộng rãi từ người Palestine, các nước Arab và nhiều quốc gia khác trên thế giới, bao gồm Canada, Pháp, Đức và Vương quốc Anh.
Đề xuất của ông Trump về việc di dời người Palestine ở Gaza lần đầu tiên được đưa ra sau khi một thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực tại vùng đất này vào ngày 19/1.
Nhưng đây không phải là lần đầu tiên ông Trump nói về Gaza theo khía cạnh cơ hội đầu tư bất động sản. Vào tháng 10 năm ngoái, ông đã nói với một người phỏng vấn trên đài phát thanh rằng Gaza có thể "tốt hơn Monaco" nếu được xây dựng lại theo đúng cách.
Ý tưởng về một cuộc tái phát triển triệt để Gaza đã được đưa ra ngay sau khi Israel bắt đầu chiến dịch của mình tại vùng đất ven biển hẹp này sau cuộc tấn công do Hamas cầm đầu vào Israel vào ngày 7/10/2023.
Ước tính chi phí tái thiết lên tới 100 tỷ USD
Bất kỳ động thái nào của chính quyền ông Trump nhằm tích cực theo đuổi đề xuất của tổng thống về Mỹ nắm quyền kiểm soát trực tiếp Gaza, di dời người dân địa phương, có khả năng sẽ bị thế giới Arab phản đối mạnh mẽ.
Hiện vẫn chưa rõ các đồng minh của Mỹ như Vương quốc Anh và các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) sẽ phản ứng thế nào với kế hoạch của Trump vì nhiều nước đã nêu lên mối quan ngại về hành động của Israel ở Dải Gaza trong 15 tháng qua và ủng hộ giải pháp hai nhà nước.
Ông Donald Trump được cho là đã nói với ông Benjamin Netanyahu rằng ông nên cân nhắc những loại khách sạn nào có thể được xây dựng ở Dải Gaza (Ảnh: Jewel Samad/Getty Images)
Tuy nhiên, theo Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, Washington có ảnh hưởng đặc biệt đến Ai Cập khi nước này cung cấp viện trợ trị giá 1,3 tỷ USD mỗi năm.
Ông Trump cũng có thể gặp phải vấn đề tại Quốc hội khi đảng Cộng hòa (GOP) chỉ chiếm đa số mong manh ở cả Thượng viện và Hạ viện, nghĩa là một số ít thành viên GOP nổi loạn có thể phá vỡ kế hoạch của ông.
Hiện tại, sau 15 tháng bị ném bom, Gaza là một "bãi phá hủy" theo lời của ông Trump, sẽ cần 10-15 năm để tái thiết, theo đặc phái viên của ông Trump về Trung Đông là Steve Witkoff, một cựu nhà phát triển bất động sản và tuần trước đã trở thành quan chức cấp cao nhất của Mỹ đặt chân đến vùng đất này kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Ước tính chi phí tái thiết lên tới 100 tỷ USD. Tuy nhiên, các nước vùng Vịnh, nguồn đầu tư tiềm năng cho việc tái thiết Gaza, đã kiên quyết từ chối cung cấp bất kỳ khoản tài chính nào trong khi con đường dẫn đến một nhà nước Palestine độc lập vẫn còn đóng kín.
Đặc phái viên của ông Trump về Trung Đông Steve Witkoff đã đến Gaza vào tuần trước để đánh giá thiệt hại ở vùng lãnh thổ này. (Ảnh: Shir Torem/Reuters)
Đối với các nhà đầu tư tiềm năng khác, sự không chắc chắn dường như lớn hơn bất kỳ lợi ích tiềm năng nào, ít nhất là ở thời điểm hiện tại, theo các nhà phân tích được Reuters liên hệ. Nhiều công ty xây dựng lớn nhất của Israel và hiệp hội xây dựng đã từ chối bình luận.
Ông Raz Domb, một nhà phân tích tại Leader Capital Markets ở Tel Aviv, một ngân hàng đầu tư, cho biết: "Việc tái phát triển quy mô lớn tại các khu vực hậu xung đột thường đòi hỏi đầu tư đáng kể, tính ổn định và kế hoạch dài hạn, nhưng ngoài ra, hiện tại không thể đánh giá bất cứ điều gì cụ thể".
Theo Reuters, Telegraph
Hải Đăng
Link gốc