Sau gần 5 năm bùng nổ với tốc độ tăng trưởng ấn tượng, nền kinh tế Mỹ bắt đầu bộc lộ những dấu hiệu "lão hóa", khi các động lực tăng trưởng dần suy yếu và những rạn nứt tiềm ẩn ngày càng trở nên rõ rệt.

Các vết nứt đang hình thành

Các vết nứt đang hình thành trong nền tảng của nền kinh tế Mỹ khi việc sa thải đang gia tăng, tuyển dụng thì chậm lại, niềm tin của người tiêu dùng đang bị xói mòn và lạm phát đang tăng tốc.

Mặc dù tất cả những điều đó gần như chắc chắn sẽ xảy ra nếu bất cứ ai thắng cử trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm ngoái, nhưng sự không chắc chắn mà chính sách kinh tế của Tổng thống Donald Trump mang lại dường như đang làm trầm trọng thêm những vấn đề đó.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ký lệnh hành pháp tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng. (Ảnh: Samuel Corum/Sipa/Getty Images)

Thuế quan, đặc biệt là sự thất thường trong các quyết định của Tổng thống Trump, đang khiến các doanh nghiệp, người tiêu dùng và nhà đầu tư hoang mang, đồng thời làm dấy lên mối lo ngại về lạm phát vào thời điểm giá tiêu dùng tiếp tục tăng trở lại.

Chiến dịch trục xuất người nhập cư của ông Trump cũng đang đe dọa các ngành công nghiệp quan trọng, bao gồm nông nghiệp, xây dựng và chăm sóc sức khỏe, vốn đang phải vật lộn để tuyển dụng. Và việc cắt giảm mạnh đối với công nhân liên bang và viện trợ của chính phủ có thể gây tổn hại đến những người Mỹ dễ bị tổn thương nhất, những người ít được bảo vệ nhất khỏi việc tăng giá.

Ông Gus Faucher, nhà kinh tế trưởng tại PNC Financial Services Group, cho biết trong một lưu ý gửi đến các nhà đầu tư vào cuối tuần trước: "Việc mất việc làm của chính phủ liên bang có thể lớn hơn dự kiến ​​và những người lao động bị sa thải có thể cắt giảm chi tiêu, dẫn đến tăng trưởng việc làm chậm lại trong các ngành khác.

Sự không chắc chắn về triển vọng thuế quan có thể khiến các doanh nghiệp trì hoãn tuyển dụng. Và các hạn chế về nhập cư có thể hạn chế nguồn cung lao động, gây áp lực lên mức tăng việc làm trong vài năm tới".

Ông Trump đã trì hoãn phần lớn các mối đe dọa thuế quan nghiêm trọng nhất của mình sau khi thảo luận với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, những người chỉ trích thuế quan sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới lợi nhuận của họ và nền kinh tế nói chung. Nhưng chúng sẽ có hiệu lực đầy đủ vào ngày 2/4.

Hơn cả một sự xáo trộn

Các chính sách của Tổng thống Trump gây ra những rủi ro thực sự cho nền kinh tế mạnh mẽ nhưng đang chao đảo mà ông thừa hưởng.

Bản thân Tổng thống Trump đã thừa nhận trong bài phát biểu chung trước Quốc hội và tại Phòng Bầu dục vào ngày 7/3 rằng thuế quan sẽ gây ra "một chút xáo trộn".

Xe tải xếp hàng gần biên giới Mexico - Hoa Kỳ trước khi vượt biên giới tại cửa khẩu thương mại Otay ở Tijuana, tiểu bang Baja California, Mexico. (Ảnh: Guillermo Arias/AFP/Getty Images)

Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News Sunday, ông Trump đã từ chối loại trừ khả năng suy thoái, nói rằng kế hoạch kinh tế của ông có thể gây khó khăn cho một số người lúc đầu.

“Tôi ghét phải dự đoán những điều như thế. Có một giai đoạn chuyển tiếp, vì những gì chúng tôi đang làm là rất lớn. Chúng tôi đang mang lại sự giàu có cho nước Mỹ. Đó là một điều lớn lao. Luôn có những giai đoạn, mất một chút thời gian”, người đứng đầu Nhà Trắng cho hay.

Theo Bộ Thương mại Mỹ, chi tiêu của người tiêu dùng bất ngờ giảm vào tháng 1 (giảm 0,2%). Điều chỉnh theo lạm phát, chi tiêu giảm 0,5%. Đây là mức giảm hàng tháng lớn nhất kể từ tháng 2/2021.

Giá cả đang phục hồi, tăng 0,5% so với tháng 12 năm ngoái, ghi nhận tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 8/2023 dẫn đến tỷ lệ lạm phát hàng năm là 3% trong 12 tháng kết thúc vào tháng 1, theo dữ liệu Chỉ số giá tiêu dùng mới nhất do Cục Thống kê Lao động công bố.

Niềm tin của người tiêu dùng trong tháng 2 ghi nhận mức giảm hàng tháng lớn nhất kể từ tháng 8/2021 và giảm nhiều nhất vào đầu năm kể từ năm 2009.

Trong khi đó, các nhà tuyển dụng đã công bố hàng loạt các đợt sa thải, nhiều hơn bất kỳ tháng Hai nào kể từ cuộc Đại suy thoái và là nhiều nhất trong bất kỳ tháng nào kể từ đại dịch, theo công ty dịch vụ việc làm Challenger, Gray và Christmas.

Bộ Lao động Mỹ cho biết số lượng nhân sự của chính phủ liên bang đã giảm 10.000 vào tháng 2.

Theo dự báo của Cục Dự trữ Liên bang về tổng sản phẩm quốc nội, nền kinh tế Mỹ có thể sẽ suy giảm trong quý này. Mô hình cho thấy GDP của Mỹ có thể giảm ở mức điều chỉnh hàng năm ít hơn 3% một chút trong quý này. Nền kinh tế Mỹ chưa có một quý nào suy giảm kinh tế kể từ năm 2022.

Cả Target và Walmart đều cho biết trong báo cáo thu nhập gần đây nhất của họ rằng thuế quan và lạm phát đang khiến mọi người chi tiêu ít hơn.

Những dấu hiệu lạc quan

Nhưng dù thế nào đi chăng nữa thì nền kinh tế Mỹ vẫn mạnh mẽ và kiên cường và vẫn là niềm ước ao của thế giới, đặc biệt là vào thời điểm các cường quốc công nghiệp như Đức đang phải vật lộn nghiêm trọng và các nền kinh tế khác đang phải đối mặt với lạm phát cao hơn đáng kể và khó khăn hơn nhiều so với Mỹ.

Theo nhiều nhà kinh tế, mối lo ngại về suy thoái kinh tế đã bị cường điệu hóa.

Cả Target và Walmart đều cho biết trong báo cáo thu nhập gần đây nhất của họ rằng thuế quan và lạm phát đang khiến mọi người chi tiêu ít hơn. (Ảnh: Charly Triballeau/AFP/Getty Images)

Nhiều chính sách của Tổng thống Trump có thể có lợi cho nền kinh tế. Các doanh nghiệp đã kêu gọi bãi bỏ quy định và cắt giảm thuế, và lời hứa trong chiến dịch tranh cử của ông Trump về việc không đánh thuế tiền boa hoặc tiền làm thêm giờ đã được cử tri ủng hộ.

Việc cắt giảm chi tiêu lãng phí cũng đã nhận được sự ủng hộ đáng kể của một bộ phận lớn người Mỹ, ngay cả khi các phương pháp mà Ban hiệu quả chính phủ (DOGE) của tỷ phú Elon Musk sử dụng gây tranh cãi.

Tin tốt là nhà kinh tế hàng đầu của Mỹ, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell, vẫn chưa lo lắng. Ông Powell lưu ý rằng sự bất ổn chắc chắn đang gia tăng, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc chi tiêu của người tiêu dùng, động lực thúc đẩy 2/3 nền kinh tế của Mỹ, sẽ cạn kiệt.

“Mặc dù mức độ bất ổn gia tăng, nền kinh tế Mỹ vẫn tiếp tục ở trong tình trạng tốt. Các chỉ số tâm lý không phải là yếu tố dự báo tốt về tăng trưởng tiêu dùng trong những năm gần đây”, ông Powell phát biểu tại một sự kiện do Đại học Chicago tổ chức vào cuối tuần trước.

Theo CNN

Link gốc