Lo ngại phải lệ thuộc vào các nguyên liệu thô của Trung Quốc như đã từng lệ thuộc vào năng lượng Nga, Liên minh châu Âu (EU) đang tích cực triển khai các dự án khai thác và chế biến khoáng sản quan trọng.

Trong bối cảnh cuộc chạy đua toàn cầu về các nguyên tố thiết yếu như lithium, coban, đồng và kim loại đất hiếm đang diễn ra ngày càng khốc liệt, Ủy ban châu Âu (EC) đã lập danh sách các dự án khai thác và chế biến mà họ muốn đi vào hoạt động vào cuối thập kỷ này.

“Chúng tôi không muốn thay thế sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch bằng sự phụ thuộc vào nguyên liệu thô”, Phó chủ tịch EC phụ trách chiến lược công nghiệp, ông Stéphane Séjourné, trả lời các phóng viên tại Brussels ngày 26/3.

Dự án lithium Barroso ở Bồ Đào Nha (Ảnh: Savannah Resources)

“Lithium của Trung Quốc sẽ không phải là khí đốt của Nga vào ngày mai”, vị quan chức EU nhấn mạnh thêm.

Ông Séjourné ám chỉ đến việc Điện Kremlin sử dụng “vũ khí năng lượng” để kiểm soát chặt chẽ nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên của châu Âu kể từ trước khi chiến sự Ukraine bùng nổ.

Hiện Trung Quốc là nhà cung cấp hàng đầu nhiều nguyên tố thiết yếu, bao gồm gần như toàn bộ lượng đất hiếm nhập khẩu vào EU.

Lithium (một thành phần chính trong pin xe điện) chỉ là một trong 34 nguyên liệu thô mà EU xác định là quan trọng đối với quá trình chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch và nền kinh tế kỹ thuật số mới, trong đó một nửa được Brussels coi là có tầm quan trọng chiến lược cao hơn.

EU đã lập danh sách ưu tiên gồm 47 dự án khai thác và chế biến các nguyên liệu thô quan trọng, trong đó chính quyền địa phương sẽ phải đẩy nhanh quá trình cấp phép chỉ trong vòng 15 tháng hoặc ít hơn.

Danh sách các dự án của EU bao gồm các dự án công nghiệp khai thác hoặc chế biến lithium ở Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Pháp, Đức, Séc và Phần Lan. Tổng cộng, các dự án khác nhau trải rộng trên 13 quốc gia thành viên.

Theo Đạo luật Nguyên liệu thô quan trọng được thông qua cách đây 1 năm, các chính phủ cam kết đảm bảo 10% hoạt động khai thác khoáng sản, 40% hoạt động chế biến và 25% hoạt động tái chế diễn ra trong EU vào cuối thập kỷ này.

Ủy ban cho biết khối này sẽ hoàn thành đầy đủ các mục tiêu này đối với lithium và coban nếu các dự án có liên quan - được lựa chọn dựa trên mức độ hoàn thiện và khả thi - đi đến thành quả, đồng thời đạt được "tiến triển đáng kể" về than chì, niken và mangan.

Phó chủ tịch EC phụ trách chiến lược công nghiệp.

Đạo luật kêu gọi các quốc gia thành viên EU đảm bảo cấp phép hợp lý cho các dự án được lựa chọn, trong vòng 27 tháng đối với các dự án khai thác mỏ và 15 tháng đối với các cơ sở chế biến và tái chế.

Ban Nguyên liệu thô quan trọng mới thành lập của Ủy ban sẽ làm việc với các công ty liên quan để huy động tổng số vốn đầu tư ước tính là 22,5 tỷ euro (24,2 tỷ USD) bằng cách tạo điều kiện tài trợ thông qua các ngân hàng phát triển và các phương thức khác.

Tuần trước, hội đồng quản trị Ngân hàng Đầu tư châu Âu đã nhất trí triển khai sáng kiến ​​chiến lược mới về nguyên liệu thô quan trọng, sẽ cung cấp 2 tỷ euro tiền tài trợ cho hoạt động đầu tư chỉ riêng trong năm nay.

Trong số 170 dự án nộp đơn xin chỉ định là Dự án chiến lược của EU, có 46 dự án đến từ bên ngoài EU và sẽ được quyết định trong những tuần tới sau những cuộc thảo luận tiếp theo mà ông Séjourné thừa nhận sẽ liên quan đến khía cạnh chính trị.

Tuy nhiên, Phó chủ tịch Ủy ban đã phủ nhận rằng các hành động của Mỹ - quốc gia đã thể hiện sự quan tâm đến các nguyên liệu thô quan trọng ở Greenland, Ukraine và thậm chí là Canada - là động lực thúc đẩy chính sách nguyên liệu thô của EU, vốn đã được đẩy nhanh trong nhiều năm qua.

Trong một sắc lệnh hành pháp vào cuối tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố "các biện pháp ngay lập tức để tăng sản lượng khoáng sản của Mỹ" cũng nhằm mục đích cắt giảm sự chậm trễ trong cấp phép, đồng thời biến nó thành vấn đề quốc phòng cũng như an ninh năng lượng.

Theo Euro News

Hải Đăng-Link gốc