Ngày 14/4, theo báo Politico, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tạm thời dừng triển khai một phần chính sách thuế quan chủ chốt sau những phản ứng tiêu cực từ giới đầu tư và thị trường tài chính quốc tế.

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng. Ảnh: THX/TTXVN

Tuy nhiên, mức thuế 10% áp dụng trên toàn bộ hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ vẫn tiếp tục được duy trì.

Động thái tạm hoãn này, áp dụng trong thời hạn 90 ngày và không bao gồm hàng hóa từ Trung Quốc, diễn ra trong bối cảnh lãi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng mạnh do nhà đầu tư yêu cầu mức lợi tức cao hơn, gây áp lực lớn lên ngân sách liên bang. Trong khi đó, sự sụt giảm của thị trường chứng khoán không tạo ra tác động đáng kể đối với Nhà Trắng. Cố vấn thương mại của Tổng thống Trump, ông Kevin Hassett, mô tả diễn biến này là "không đáng lo ngại".

Cựu Cố vấn An ninh quốc gia John Bolton nhận định các quyết sách của Tổng thống Trump mang tính ngẫu hứng và không theo quy trình nhất quán. Cùng quan điểm, cựu Bộ trưởng Tài chính Anh Kwasi Kwarteng, người từng đưa ra chính sách tài khóa gây tranh cãi tại Anh năm 2022, cho rằng phản ứng từ thị trường trái phiếu chính là yếu tố buộc Nhà Trắng phải điều chỉnh chính sách. Ông Kwarteng lưu ý việc chi phí vay vốn gia tăng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lãi suất thế chấp - một vấn đề có thể tác động mạnh đến bộ phận cử tri ủng hộ ông Trump.

Không giống như hệ thống nghị viện tại Anh - nơi Thủ tướng có thể bị thay thế nhanh chóng - Tổng thống Mỹ vẫn duy trì quyền lực cho đến hết nhiệm kỳ, trừ trường hợp bị Quốc hội luận tội. Tuy nhiên, khả năng này được đánh giá là khó xảy ra.

Hiện chưa rõ liệu việc tạm dừng triển khai thuế quan có giúp ngăn chặn khả năng áp dụng lại các chính sách tương tự trong thời gian tới hay không. Tổng thống Trump vẫn duy trì lập trường cứng rắn trong chính sách thương mại và tiếp tục có những phát biểu thu hút sự chú ý. Trong một cuộc gặp gần đây với các nghị sĩ đảng Cộng hòa, ông Trump cho biết một số quốc gia đã chủ động liên hệ với Mỹ để thúc đẩy các cuộc đàm phán thương mại, cho thấy mức độ quan tâm đến định hướng chính sách của chính quyền hiện tại.

Dù vậy, giới đầu tư trái phiếu vẫn tỏ ra thận trọng. Nhiều ý kiến cho rằng chính sách kinh tế của chính quyền Mỹ hiện nay thiếu sự ổn định, thường xuyên thay đổi và chưa có sự đồng thuận nội bộ về mục tiêu của các biện pháp thuế quan - từ việc cắt giảm thâm hụt thương mại, thay thế thuế thu nhập cho đến sử dụng như công cụ đàm phán thương mại. Một số mâu thuẫn nội bộ được cho là xuất phát từ việc các tuyên bố của Tổng thống đôi khi đi ngược lại quan điểm của chính các cố vấn kinh tế trong chính quyền.

Thị trường tài chính quốc tế hiện đang theo dõi chặt chẽ các diễn biến liên quan tới chính sách thương mại của Mỹ, trong bối cảnh trật tự thương mại toàn cầu dựa trên luật lệ mà Mỹ đóng vai trò chủ đạo đang đứng trước nguy cơ bị xáo trộn. Cuộc xung đột thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc chưa có dấu hiệu hạ nhiệt và nhiều nhà phân tích cho rằng Trung Quốc có thể chủ động hơn trong việc ứng phó với tình hình hiện tại. Dù chính quyền Mỹ đã tạm thời điều chỉnh lập trường, lãi suất trái phiếu vẫn ở mức cao và một số nhà đầu tư đang cân nhắc chuyển hướng sang các thị trường tại châu Âu hoặc châu Á.

Ngoài sức ép từ thị trường, yếu tố chính trị nội bộ cũng được xem là có khả năng tác động đến các quyết sách sắp tới của Nhà Trắng. Dù đảng Cộng hòa đang kiểm soát Quốc hội và phần lớn vẫn ủng hộ Tổng thống, rủi ro trong kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ có thể khiến một số nghị sĩ thay đổi quan điểm nhằm bảo toàn vị trí.

Tổng thống Trump từng phát biểu rằng có thể tìm cách vượt qua giới hạn hai nhiệm kỳ theo quy định của Hiến pháp Mỹ. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn gần đây với NBC News, ông cho biết có những "phương pháp" cho phép thực hiện điều đó và từ chối xác nhận liệu có rời Nhà Trắng sau năm 2029 hay không.

Theo khảo sát của YouGov công bố tuần trước, tỷ lệ không hài lòng đối với Tổng thống Trump đang tăng. Cụ thể, 51% số người được hỏi không đồng tình với cách ông điều hành đất nước, trong khi tỷ lệ ủng hộ là 43%, tương ứng với mức chênh lệch âm 8 điểm. Riêng về lĩnh vực kinh tế, mức tín nhiệm ghi nhận ở mức âm 10 điểm, còn với vấn đề lạm phát và giá cả, mức độ không hài lòng tăng lên đến âm 19 điểm - cao hơn nhiều so với mức âm 8 điểm trước đó.

Dù vậy, Tổng thống Trump vẫn duy trì được sự ủng hộ đáng kể trong nhóm cử tri trung thành. Theo kết quả khảo sát, 66% cử tri từng bỏ phiếu cho ông trong cuộc bầu cử năm 2024 tiếp tục ủng hộ cách ông điều hành kinh tế. Tỷ lệ này tăng lên 74% trong nhóm cử tri tự nhận là "Cộng hòa MAGA". Về chính sách thuế quan, 57% cử tri Cộng hòa vẫn bày tỏ sự ủng hộ.

Dù vậy, Tổng thống Trump vẫn duy trì được mức độ ủng hộ đáng kể trong nhóm cử tri trung thành. Theo kết quả khảo sát, 66% cử tri từng bỏ phiếu cho ông trong cuộc bầu cử năm 2024 tiếp tục ủng hộ cách ông điều hành kinh tế. Tỷ lệ này tăng lên 74% trong nhóm cử tri thuộc phong trào “Cộng hòa MAGA” - những người ủng hộ khẩu hiệu “Make America Great Again” và gắn bó chặt chẽ với đường lối chính trị của ông Trump. Về chính sách thuế quan, 57% cử tri Cộng hòa vẫn bày tỏ sự ủng hộ.

Hiện mức thuế 10% áp dụng đối với toàn bộ hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ vẫn được duy trì, trong bối cảnh đồng USD đã giảm khoảng 10% giá trị kể từ thời điểm Tổng thống Trump nhậm chức. Giá tiêu dùng trong nước được dự báo sẽ tiếp tục tăng, trong khi các đề xuất cắt giảm thuế của Tổng thống được đánh giá là chưa đủ để bù đắp các chi phí phát sinh.

Hoàng Anh/Báo Tin tức

Link gốc