Cuộc đua tăng vốn điều lệ ngành ngân hàng vào giai đoạn sôi động, khi hàng loạt nhà băng được phê duyệt tăng vốn hoặc phát hành cổ phiếu với quy mô nghìn tỷ.
Ngân hàng với nhiều phương án tăng vốn
Cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng sôi động ngay từ những tháng đầu năm 2025. Nguyên nhân chính xuất phát từ mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng tín dụng cả năm lên mức 16%, nhằm hỗ trợ dòng chảy vốn cho nền kinh tế.
Để tăng vốn, các ngân hàng áp dụng nhiều phương án khác nhau, trong đó phổ biến nhất là phát hành cổ phiếu trả cổ tức, chào bán riêng lẻ và phát hành cổ phiếu cho nhà đầu tư nước ngoài. Nhiều ngân hàng lại lựa chọn phát hành trái phiếu như một giải pháp hiệu quả nhằm thu hút thêm nguồn vốn trung và dài hạn.
Đáng chú ý, một loạt ngân hàng gần đây được cơ quan chức năng phê duyệt phương án tăng vốn điều lệ.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa chấp thuận cho Ngân hàng Sài Gòn - Hà Nội (SHB) phát hành cổ phiếu để trả cổ tức năm 2024 cho cổ đông hiện hữu, với tỷ lệ 13%. Sau khi hoàn tất, vốn điều lệ của SHB tăng từ 40.657 tỷ đồng lên 45.942 tỷ đồng, giữ vững vị trí top 5 ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân lớn nhất hệ thống.
Đầu tháng 6, NHNN cũng chấp thuận cho Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (Vietbank) tăng vốn điều lệ thêm tối đa 3.781 tỷ đồng thông qua hai đợt phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, nâng vốn điều lệ từ 7.139 tỷ đồng lên 10.919,7 tỷ đồng.
Trước Vietbank, NHNN đã có văn bản chấp thuận cho Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) tăng vốn điều lệ thêm 7.500 tỷ đồng dưới hình thức phát hành cổ phiếu riêng lẻ cho các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Sau khi phát hành thành công, vốn điều lệ của NCB tăng từ 11.780 tỷ đồng lên 19.280 tỷ đồng.
Một nhà băng khác cũng mới được NHNN cho phép tăng vốn điều lệ là Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) tăng từ 29.791 tỷ đồng lên hơn 34.040 tỷ đồng.
Mới đây nhất, Ngân hàng TMCP Việt Á (VietABank) có thông báo về việc được NHNN chấp thuận tăng vốn điều lệ đợt 1 thông qua hình thức phát hành từ nguồn vốn chủ sở hữu tối đa thêm hơn 2.764 tỷ đồng.
Trong tháng 5, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) nhận được văn bản chấp thuận từ NHNN cho phép tăng vốn thêm gần 6.700 tỷ đồng thông qua phương án phát hành cổ phiếu trả cổ tức.
Sau đợt phát hành này, vốn điều lệ của ACB sẽ tăng từ 44.666 tỷ đồng lên hơn 51.366 tỷ đồng.
Bên cạnh các ngân hàng đã được NHNN chấp thuận tăng vốn điều lệ nói trên, một loạt ngân hàng đã lên kế hoạch tăng vốn điều lệ trong năm nay theo phương án đã được ĐHĐCĐ thông qua.
Trong đó, Nam A Bank dự kiến tăng vốn điều lệ từ hơn 13.700 tỷ đồng lên mức hơn 18.000 tỷ đồng thông qua phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu để trả cổ tức và phát hành cổ phiếu ESOP.
VietinBank dự kiến phát hành gần 2,4 tỷ cổ phiếu để chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 44,64%. Qua đó, vốn điều lệ có thể tăng từ 53.700 tỷ đồng lên 77.671 tỷ đồng.
Nhu cầu thiết yếu
Theo giới phân tích, việc tăng vốn điều lệ là nhu cầu thiết yếu của các nhà băng nhằm cải thiện hệ số an toàn vốn và củng cố nền tảng tài chính, mở rộng dư địa tăng trưởng, đầu tư vào chuyển đổi số, phát triển sản phẩm mới và nâng cao khả năng cạnh tranh trong môi trường kinh doanh đang ngày càng đòi hỏi hiệu quả vận hành cao và khả năng thích ứng linh hoạt.
Dù vốn điều lệ luôn được bổ sung nhưng hệ số an toàn vốn (CAR) của các ngân hàng Việt vẫn thấp hơn mặt bằng khu vực. Trước lộ trình nâng hệ số này lên 10,5% theo quy định sắp tới của NHNN, các ngân hàng thương mại càng phải chủ động tăng vốn để đáp ứng yêu cầu và đảm bảo an toàn hoạt động.
TS. Châu Đình Linh, Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM cho rằng, câu chuyện tăng vốn đang ngày càng trở nên cấp thiết. Một số ngân hàng cần tăng vốn để đáp ứng tiêu chuẩn Basel II, xa hơn là lộ trình Basel III.
TS. Nguyễn Hữu Huân, giảng viên Đại học Kinh tế TP.HCM cho rằng, dù quá trình tăng vốn của các ngân hàng diễn ra liên tục trong những năm gần đây, song hệ số CAR của các ngân hàng Việt Nam vẫn thấp hơn nhiều so với khu vực.
Về cách thức tăng vốn, ông Huân cho rằng, việc tăng vốn bằng nguồn lợi nhuận giữ lại là giải pháp hợp lý trong giai đoạn hiện nay. Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng nên đẩy mạnh việc huy động vốn thông qua việc phát hành cổ phiếu mới, đồng thời củng cố năng lực tài chính bằng việc phát hành trái phiếu dài hạn.
Với kế hoạch tăng vốn bằng cổ phiếu, lượng cung cổ phiếu ngành ngân hàng sẽ tăng trên thị trường chứng khoán. Sau khi các ngân hàng hoàn tất tăng vốn, hàng tỷ cổ phiếu sẽ lên sàn.
Bên cạnh việc duy trì tỷ lệ an toàn vốn, nguồn vốn từ phát hành trái phiếu tăng vốn còn hỗ trợ các khoản cho vay dài hạn, qua đó đáp ứng các tỷ lệ theo quy định của NHNN.
Hơn nữa, xu hướng chuyển đổi số, đơn giản hóa các thủ tục hành chính đòi hỏi ngân hàng phải có nền tảng công nghệ mạnh mẽ. Điều này cũng yêu cầu nguồn vốn lớn để ngân hàng duy trì sức cạnh tranh. Vốn điều lệ lớn giúp ngân hàng nâng cao uy tín, củng cố vị thế trên thị trường, đồng thời có thêm nguồn lực để đầu tư vào công nghệ, sản phẩm và dịch vụ mới nhằm thu hút khách hàng.
Vietcombank đang là ngân hàng dẫn đầu hệ thống về quy mô vốn điều lệ, lên đến 83.557 tỷ đồng.
Đứng thứ hai với số vốn điều lệ là VPBank khi đạt 79.339 tỷ đồng. Techcombank xếp thứ 3 với số vốn điều lệ 70.450 tỷ đồng. Tiếp theo là MB với vốn điều lệ 61.022 tỷ đồng. BIDV đứng thứ năm với vốn điều lệ đạt 57.004 tỷ đồng.
VietinBank, Agribank, ACB, SHB và HDBank cũng đứng trong top 10 ngân hàng có vốn điều lệ lớn nhất hệ thống.
Dự kiến trong thời gian tới, khi các nhà băng thực hiện xong các phương án tăng vốn, bảng xếp hạng vốn điều lệ của ngành ngân hàng sẽ có nhiều thay đổi.
Có thể thấy, cuộc đua tăng vốn điều lệ không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu bắt buộc để các ngân hàng duy trì năng lực tài chính, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và hỗ trợ nền kinh tế tăng trưởng bền vững.
Xu hướng này dự báo sẽ còn diễn ra mạnh mẽ trong thời gian tới, khi các ngân hàng vừa phải cân bằng giữa mục tiêu tăng trưởng tín dụng với áp lực đảm bảo chất lượng tài sản và kiểm soát rủi ro, , nhất là trong bối cảnh Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế tối thiểu 8% và việc tăng vốn điều lệ nhằm cải thiện tỷ lệ CAR cũng như đáp ứng nhu cầu tài trợ cho tăng trưởng tín dụng cả năm.
Minh Dũng-Link gốc