Việc phải bỏ ra 3-3,5 triệu đồng để mua một con lợn giống, người chăn nuôi nhỏ sẽ lỗ nếu bán lợn hơi với mức giá 60 nghìn đồng/kg như hiện nay. Đây là vấn đề rất nan giải của ngành chăn nuôi.
Những ngày gần đây, giá lợn hơi liên tục "lao dốc", ghi nhận thị trường lợn hơi ngày 14/10 cho thấy, giá lợn hơi giảm rất mạnh từ 1 - 4 nghìn đồng/kg, có địa phương giá chỉ còn 62 nghìn đồng/kg.
Sắp về ngưỡng 60 nghìn đồng/kg?
Nếu so với lúc đạt đỉnh 100 nghìn đồng/kg, hiện giá lợn hơi đã giảm tới gần 40 nghìn đồng/kg. Đây là mức thấp nhất trong vòng hơn 1 năm qua.
Theo lý giải của Cục Chăn nuôi, giá lợn hơi giảm là do nguồn cung cơ bản đã đáp ứng được nhu cầu. Thống kê cho thấy, đến tháng 9/2020, tổng đàn lợn đã đạt 22,57 triệu con, bằng 82% so với thời điểm trước khi có Dịch tả lợn châu Phi.
Việc giá lợn hơi giảm mạnh được kỳ vọng sẽ giúp người tiêu dùng có thể sử dụng các sản phẩm thịt lợn trong nước với mức giá hợp lý, đặc biệt là trong dịp Tết Nguyên đán nhưng lại là nỗi lo của hàng triệu hộ nông dân Việt Nam. Hiện, chăn nuôi đã tạo sinh kế cho 6 - 6,5 triệu hộ trong 8,6 triệu hộ sản xuất nông nghiệp.
Lo lắng này cũng đã được Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đặt ra. Cụ thể, ông cho biết hiện nay giá thành chăn nuôi lợn tập trung là 50 nghìn đồng/kg, trong khi giá thành chăn nuôi nhỏ lẻ là 71 nghìn đồng/kg. Nếu bây giờ giá lợn hơi tiếp tục giảm xuống thì mấy triệu hộ chăn nuôi sẽ rất khó khăn.
Anh Phương, một hộ chăn nuôi lợn nhỏ lẻ ở Hà Nam cho biết, đàn lợn hơn 10 con của gia đình đã đến kỳ xuất chuồng. Tuy nhiên, gia đình vẫn đang kỳ vọng giá được hơn 70 nghìn đồng/kg mới bán.
"Khi nuôi lứa lợn này, tôi phải mua con giống rất cao, giá 3 triệu đồng/kg. Giờ mà bán với giá dưới 70 nghìn đồng/kg thì chỉ có lỗ", anh Phương cho biết.
Chia sẻ ở một diễn đàn chăn nuôi lợn với hơn 40 nghìn thành viên trên mạng xã hội, một thành viên huy động những hộ chăn nuôi nhỏ lẻ trong 10 ngày tới không bán lợn để chờ giá lên 70 nghìn đồng/kg. Tuy nhiên, rất nhiều thành viên ở 3 miền Bắc - Trung - Nam cho biết sẽ không thực hiện được điều này, bởi lẽ lợn đến ngày bán rồi mà không xuất, lỗ lại càng lỗ thêm, trong khi đó chưa chắc giá đã tăng, có khi còn xuống thấp.
Chờ... giá lợn giống giảm
Anh Nam, một thương lái tại Hà Nội, cho hay những ngày gần đây, anh không dám mua nhiều lợn vì giá giảm theo ngày, không cẩn thận có khi phải bù lỗ tới tiền triệu mỗi ngày. Do vậy chỉ mua hàng phục vụ nhu cầu trong ngày.
Theo phản ánh của các hộ chăn nuôi, giá lợn hơi đã giảm mạnh nhưng thời gian qua giá con giống phục vụ việc tái đàn vẫn ở mức cao. Với giá con giống như vậy, người chăn nuôi nhỏ "cầm chắc lỗ trong tay".
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến thừa nhận đến thời điểm này, tuy đã có gần 3 triệu lợn nái nhưng số lợn nái không sinh sản kịp mà phải nuôi đến 7-8 tháng mới phối giống được. Khi phối giống, phải mất 3-4 tháng mới có lợn con, do vậy áp lực về giống thời gian qua là có, dẫn đến giá giống cao.
Tuy vậy, ông Tiến cho biết sắp tới với cơ cấu đàn nái 3 triệu con này sẽ sản xuất và tung ra thị trường số lợn con lớn hơn, giúp áp lực giá giống giảm.
Việc giá lợn hơi giảm cũng khiến hoạt động nhập khẩu lợn sống từ Thái Lan bị "đóng băng" bởi chênh lệch giá giữa hai thị trường không nhiều, trong khi chi phí cao.
Ông Phạm Trần Sum, Giám đốc Công ty TNHH Dinh dưỡng quốc tế Việt Đức, một trong những doanh nghiệp nhập khẩu lợn từ Thái Lan cho biết, sau khi nhập khẩu về, giá lợn hơi từ Thái Lan có giá khoảng 81 nghìn đồng/kg, cao hơn so với mặt bằng giá cả nước. Vì vậy, doanh nghiệp này đã tạm dừng nhập khẩu lợn sống từ Thái Lan.
Thực tế trên cho thấy việc phát triển ngành chăn nuôi lợn nói riêng và chăn nuôi nói chung theo chuỗi giá trị đang là vấn đề rất cấp thiết. Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, số lượng doanh nghiệp lớn đầu tư vào chăn nuôi đã có bước phát triển. Tuy nhiên, tỷ lệ thịt lợn qua chế biến chưa cao, mới chiếm 15 - 17%, dư địa của phân khúc này còn lớn. Có như vậy mới không xảy ra tình cảnh "được mùa mất giá, được giá mất mùa".
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chiến lược phát triển chăn nuôi tầm nhìn đến 2045. Chiến lược đặt mục tiêu xây dựng ngành chăn nuôi theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa bền vững và nâng cao sức cạnh tranh. Đến năm 2030, sản xuất chăn nuôi nước ta thuộc nhóm quốc gia tiên tiến trong khu vực.
Ông Đào Mạnh Lương, Tổng Giám đốc Tập đoàn Mavin, cho rằng trong giai đoạn 2020-2030 mục tiêu đặt ra là phải nâng tầm quốc tế cho ngành chăn nuôi, hướng tới chế biến theo chuỗi, xuất khẩu. "Chiến lược chăn nuôi trên sẽ giúp doanh nghiệp có định hướng, mục tiêu phấn đấu", ông Lương chia sẻ.