Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp (DN) trong các khu công nghiệp (KCN) trên địa bàn Đồng Nai phản ảnh về việc tăng tiền thuê đất, áp dụng đơn giá đất chưa phù hợp. Do đó, nhiều DN thứ cấp, công ty hạ tầng KCN đề nghị tỉnh xem xét, giải quyết những vướng mắc trên.
Khu công nghiệp Long Thành đang có những vướng mắc liên quan đến tiền thuê đất cần tháo gỡ. Ảnh: H.Giang
Theo Ban Quản lý các KCN Đồng Nai, trên toàn tỉnh có 31 KCN đang hoạt động, trong đó có hơn 1,7 ngàn dự án của DN có vốn đầu tư trong nước và vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã hoàn thành việc xây dựng nhà máy và đang sản xuất.
* Khó khăn nhiều năm chưa gỡ
Một số KCN trên địa bàn tỉnh đang gặp vướng mắc trong việc xác định đơn giá đất khi điều chỉnh tăng là: Gò Dầu, Long Thành, Biên Hòa 1. Hiện các công ty hạ tầng đang gặp khó khăn trong việc thu tiền thuê đất của các DN trong KCN do nhiều DN không đồng ý. Vấn đề này kéo dài nhiều năm nhưng chưa được giải quyết.
Tổng giám đốc Công ty CP Sonadezi Long Bình (đơn vị đầu tư hạ tầng KCN Gò Dầu) Nguyễn Bá Chuyên chia sẻ, căn cứ vào Quyết định số 91/QĐ-UBND ngày 8-1-2021 của UBND tỉnh, công ty được chuyển hình thức sử dụng đất từ “Nhà nước cho thuê đất trả tiền hằng năm” sang “Nhà nước cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê” với tổng diện tích hơn 42 ngàn m2 tại KCN Gò Dầu. Thế nhưng, theo Quyết định số 1738/QĐ-UBND ngày 6-7-2022 của UBND tỉnh, xác định giá đất mới theo phương pháp thặng dư và đơn giá mới là hơn 1,2 triệu đồng/m2. Với đơn giá như trên, dự kiến số tiền phải nộp gần 230 tỷ đồng. Trong khi đó, thời điểm cho khách hàng thuê lại đất đã thu tiền một lần. Tiền thuê lại đất thu của khách hàng được xác định dựa trên đơn giá thuê đất đã ký hợp đồng thuê đất với Nhà nước là 750 đồng/m2/năm. Do đó, việc áp dụng đơn giá mới ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của các nhà đầu tư trên phần diện tích đất trên, cũng như tình hình hoạt động của dự án KCN Gò Dầu.
Tương tự, Tổng giám đốc Tổng công ty CP Phát triển KCN (Sonadezi) Nguyễn Thanh Hải cho hay: “Căn cứ vào dự án Chỉnh trang KCN Biên Hòa 1 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2000, các DN trong KCN Biên Hòa 1 đã ký hợp đồng thuê đất với giá 800 đồng/m2/năm. Theo Nghị định số 142/2005/NĐ-CP ngày 14-11-2005 của Chính phủ, giá đất điều chỉnh từ ngày đầu năm 2006 tăng lên rất nhiều lần dẫn đến các DN không đồng ý ký lại hợp đồng điều chỉnh giá thuê đất. Do đó, Tổng công ty Sonadezi không có cơ sở để thu tiền của các DN. Việc này tỉnh đã nhiều lần kiến nghị Chính phủ nhưng vẫn chưa được xem xét, giải quyết”. Số tiền cần phải truy thu theo đơn giá mới tại KCN Biên Hòa 1 là gần 267 tỷ đồng, nhưng hiện thu được từ DN thứ cấp hơn 23 tỷ đồng. Về việc thu tiền thuê đất theo quy định mới của Chính phủ, trong giai đoạn từ năm 2016 đến nay, Tổng công ty Sonadezi đã nộp tiền thuê đất cho Nhà nước theo đơn giá mới nhưng chưa thu được đủ tiền của các DN. Điều này làm ảnh hưởng đến kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh của Tổng công ty Sonadezi.
* Làm rõ vướng mắc để xử lý
Liên quan đến vướng mắc về đơn giá thuê đất trong các KCN Gò Dầu và Long Thành, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng yêu cầu các sở, ngành phối hợp với các công ty hạ tầng làm rõ nguyên nhân của từng KCN, từ đó có giải pháp xử lý các vướng mắc cho DN.
“Tỉnh sẽ cùng với các sở, ngành liên quan rà soát lại đơn giá thuê đất được điều chỉnh tăng tại các KCN Gò dầu, Long Thành và một số KCN khác xem DN thuê đất trả tiền một lần hay trả tiền hằng năm với công ty hạ tầng. Nếu DN thứ cấp ký hợp đồng trả tiền một lần cho cả quá trình thuê đất nhưng công ty hạ tầng lại đăng ký trả tiền hằng năm với Nhà nước thì giá thuê đất trong KCN tăng, công ty hạ tầng phải chịu trách nhiệm. Còn trường hợp DN thứ cấp thuê đất trả tiền một lần và công ty hạ tầng cũng đăng ký trả tiền một lần với Nhà nước thì việc điều chỉnh giá đất tăng là không hợp lý” - Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng cho biết.
Riêng vướng mắc trong KCN Biên Hòa 1 về điều chỉnh tăng giá thuê đất từ năm 2006, vượt quá thẩm quyền giải quyết của tỉnh nên Đồng Nai tiếp tục kiến nghị Chính phủ giải quyết những vướng mắc trên.
Ông Phạm Anh Tuấn, Tổng giám đốc Công ty CP Sonadezi Long Thành (công ty đầu tư hạ tầng KCN Long Thành) bày tỏ: “Cuối năm 2003, UBND tỉnh ban hành quyết định cho công ty thuê đất với đơn giá 160 ngàn đồng/m2/năm cho toàn bộ diện tích của KCN Long Thành không phân biệt đất hạ tầng, đất công nghiệp, dịch vụ. Căn cứ theo quy định của pháp luật về tiền thuê đất thì công ty phải được điều chỉnh lại đơn giá thuê đất cho từng loại đất trong KCN cho phù hợp. Công ty đã đề xuất UBND tỉnh sớm xử lý dứt điểm vướng mắc liên quan đến tiền thuê đất của KCN Long Thành, đồng thời đơn giá cho thuê đất nên ký hợp đồng ổn định cho chu kỳ 5 năm”.
Việc xử lý những vướng mắc về đơn giá đất trong một số KCN đã được UBND tỉnh giao cho Sở TN-MT, Sở Tài chính, Cục Thuế Đồng Nai phối hợp rà soát từng trường hợp để tháo gỡ kịp thời, giúp DN yên tâm hoạt động.