Mới đây nhất, Singapore đạt thoả thuận để lần đầu tiên nhập khẩu thương mại điện từ Malaysia, với công suất 100 Megawatt trong giai đoạn thử nghiệm 2 năm.
Trong khi đó, Lào - một trong những nước xuất khẩu điện nhiều nhất trong khối, có kế hoạch sản xuất hơn 1.800 Megewatt điện trong giai đoạn 2021 - 2025.
Không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước, Lào đang hợp tác với các nước trong khu vực để giải quyết tình trạng thiếu điện trong mùa khô và trữ lượng điện thừa trong mùa mưa. Những dự án mua bán điện này cũng từng bước góp phần hình thành mạng lưới điện ASEAN.
Dự án thủy điện Xekaman 1 của Lào có tổng vốn đầu tư hơn 539 triệu USD, công suất lắp máy là 322 MW và sản lượng điện bình quân hàng năm hơn 1,2 tỷ Kwh. Dự án được khởi công năm 2011. Đến nay, toàn bộ các tổ máy của dự án đã đi vào hoạt động và toàn bộ sản lượng điện của dự án được truyền tải về Việt Nam.
Việc dự án thuỷ điện Xekaman 1 xuất khẩu điện thành công sang Việt Nam không chỉ mang lại lợi ích cho nhà đầu tư và quốc gia xuất khẩu, mà còn cho thấy các quốc gia trong khu vực có thể sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng mạng lưới điện ASEAN.
Hiện các nước trong khu vực đã không chỉ xuất khẩu điện sang các nước có chung đường biên giớ, mà còn xuất khẩu điện xuyên biên giới với sự tham gia của 4 quốc thông qua Dự án Hội nhập Năng lượng Lào - Thái Lan - Malaysia - Singapore.
Bắt đầu từ tháng 6/2022, Lào đã bán cho Singapore 100 Megawat thông qua hệ thống truyền tải điện của Thái Lan và Malaysia. Thành công bước đầu của dự án này không chỉ mang lại lợi ích cho các nước tham gia dự án, mà còn sẽ giúp các nước ASEAN thu hút được các nhà đầu tư nước ngoài có thế mạnh trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.
Ông Chanthaboun Soukaloun - Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Lào cho biết: "90% dự án của Tập đoàn Điện lực Lào là sử dụng năng lượng tái tạo mà chúng ta gọi là năng lượng xanh và hiện nay tất cả mọi người đều muốn sử dụng năng lượng xanh. Vì vậy, tôi cho rằng thị trường mới mở này của Tập đoàn Điện lực Lào cũng mở ra cơ hội cho chúng tôi và cho các nhà đầu tư tư nhân đầu tư nhiều hơn vào các nhà máy điện, đặc biệt là các dự án thuỷ điện, điện mặt trời và điện gió tại Lào".
Thực tế triển khai các dự án mua bán điện hiện nay cho thấy để có được mạng lưới điện ASEAN, các nước cần xây dựng các tiêu chuẩn chung về hệ thống truyền tải điện trong khu vực, giúp việc kết nối xuyên biên giới dễ dàng và giảm chi phí, đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng trong quá trình đẩy nhanh tốc độ hiện đại hóa ASEAN.