Lợi nhuận thấp, hồ sơ phức tạp, điều kiện để tiếp cận nguồn tín dụng ưu đãi khó - đó là những nút thắt trong phát triển nhà ở xã hội (NƠXH).
Dự án Nhà ở xã hội của Công ty IDICO-URBIZ tại H.Nhơn Trạch quy mô 1,9 ngàn căn đang xin điều chỉnh quy hoạch. Ảnh: H.Lộc
Để đạt mục tiêu phát triển 10 ngàn căn hộ, đáp ứng nhu cầu chỗ ở của người dân có thu nhập thấp trên địa bàn tỉnh, các vướng mắc trên cần được tháo gỡ.
* Vấn đề thủ tục và nguồn vốn
Năm 2022, Đồng Nai lập danh mục kêu gọi đầu tư hơn 30 dự án nhà ở công nhân, NƠXH với tổng diện tích hơn 175ha, nhưng đến nay mới có 1 dự án được phê duyệt chủ trương đầu tư; các dự án còn lại đang rà soát, điều chỉnh quy hoạch, bổ sung hồ sơ.
Giám đốc Sở KH-ĐT Nguyễn Hữu Nguyên cho biết, năm qua Sở chỉ trình được 2 dự án, trong đó 1 dự án tỉnh đã phê duyệt, 1 dự án đang chờ phê duyệt. Các dự án còn lại đang phải rà soát thêm. Cũng theo ông Nguyên, một số dự án địa phương đề xuất chưa sát với các thông tư, nghị định; dự án đất công chưa đảm bảo quy hoạch, chưa bàn giao cho địa phương.
Thông tin từ Sở Xây dựng cho biết, có 9 dự án NƠXH đang triển khai quy mô gần 8,5 ngàn căn. Bên cạnh đó, có 38 khu đất cấp huyện đề xuất kêu gọi đầu tư, quy mô hơn 30 ngàn căn.
“Sở KH-ĐT đang hoàn thiện quy trình thủ tục rút ngắn trình UBND tỉnh phê duyệt để thuận lợi hơn cho các địa phương, chủ đầu tư. Theo đó, dự án DN đã có đất thì thực hiện 5 bước, thời gian tối đa 153 ngày; dự án sử dụng đất nhà nước quản lý phải đấu thầu thì thực hiện 7 bước, thời gian 318 ngày” - ông Nguyên chia sẻ.
Nhiều nhà đầu tư bất động sản cho hay, họ sẵn sàng đầu tư NƠXH với quy mô lớn, nhưng những “nút thắt” về vốn, thủ tục, đất đai phải được tháo gỡ và đơn giản.
Phó tổng giám đốc Tập đoàn Amaccao Phạm Văn Nghị cho biết: “DN đang chờ tham gia đấu thầu thực hiện 3 dự án NƠXH tại TP.Biên Hòa. Tập đoàn đề xuất thực hiện các dự án này vì nhiều người dân thành phố có nhu cầu về NƠXH. Đồng thời, TP.Biên Hòa có sẵn quỹ đất sạch, tập đoàn thì có nguồn vốn và đang cần đầu ra cho các nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng”.
Theo Chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Đỗ Khôi Nguyên, thành phố có 9 dự án NƠXH đang mời gọi đầu tư. Thuận lợi là có dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư, có nhà đầu tư đạt vấn đề tham gia đấu thầu. Tuy nhiên, cái thiếu hiện nay là kinh nghiệm thực tiễn trong đấu thầu làm NƠXH theo quy trình rút gọn, thi tuyển mẫu thiết kế chưa có. Do vậy, ông Nguyên đề xuất chọn thí điểm 1-2 dự án và các sở, ban, ngành hỗ trợ thành phố trong tất cả các khâu, thủ tục làm mẫu cho các dự án khác.
* Áp dụng quy trình thủ tục rút gọn
Đồng Nai đang triển khai mời gọi đầu tư gần 50 dự án NƠXH, nhà ở công nhân. Nếu các dự án được triển khai thuận lợi, đúng tiến độ, đến năm 2030, tỉnh sẽ cơ bản đáp ứng được nhu cầu nhà ở của người dân có thu nhập thấp.
Theo số liệu báo cáo của các địa phương, có gần 400 ngàn người đang có nhu cầu mua, thuê, thuê mua NƠXH được xây dựng dưới hình thức dự án.
Phó chủ tịch UBND H.Trảng Bom Đỗ Ngọc Nam cho biết, từ nay đến năm 2025, huyện có kế hoạch phát triển 2 ngàn căn nhà. Huyện đã xác định được 7 dự án ưu tiên đầu tư, trong đó có 5 dự án NƠXH và 2 dự án nhà ở công nhân. Nếu sớm áp dụng quy trình thủ tục rút gọn theo đề xuất của Sở KH-ĐT, tỉnh cho chủ trương thực hiện các dự án theo đề xuất điều chỉnh, huyện sẽ hoàn thành mục tiêu này.
Giám đốc Sở Xây dựng Hồ Văn Hà cho rằng, trong những khu đất đề xuất kêu gọi đầu tư NƠXH, chỉ có 1 dự án có khả năng khởi công được trong năm, còn lại chưa đảm bảo các điều kiện để đấu thầu. Do đó, trong năm nay, các địa phương phải tập trung hoàn tất các thủ tục đối với các khu đất ưu tiên để năm sau có thể thuận lợi khởi công một số dự án.
Cùng với đó, địa phương tiếp tục rà soát quỹ đất công; theo dõi, đôn đốc chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đẩy nhanh việc hoàn thành đầu tư hạ tầng kỹ thuật quỹ đất 20% giao cho địa phương bổ sung vào quỹ đất phát triển nhà ở.
Dự án nhà ở xã hội A6, A7 của Công ty CP Kinh doanh nhà Đồng Nai tại TP.Biên Hòa quy mô hơn 400 căn đang triển khai, dự kiến hoàn thành vào năm 2024
Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức, bản thân các dự án NƠXH bị khống chế giá bán, mức lợi nhuận thấp, nếu thủ tục quá khó khăn sẽ không thu hút được nhà đầu tư. Vì thế, Sở KH-ĐT nhanh chóng hoàn thiện, trình ban hành quy trình rút ngắn thực hiện dự án đầu tư xây dựng NƠXH thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh…, từ lúc nhà đầu tư tiếp cận đất đai cho đến khi khởi công xây dựng. Sở cũng phải đẩy nhanh việc thẩm định các hồ sơ chủ trương đầu tư NƠXH do cấp huyện đề xuất.
Sau khi có quy trình, tỉnh sẽ thành lập Tổ công tác đôn đốc triển khai thực hiện các dự án NƠXH. Các sở, ban, ngành, địa phương cần tích cực hơn nữa trong việc rà soát quỹ đất phát triển nhà ở, theo sát tiến độ các dự án.