Trên địa bàn Đồng Nai có nhiều dự án nhà ở người dân đã đóng tiền, hoàn thành xây dựng, ở ổn định nhưng chưa được cấp chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Điển hình như khu dân cư: Bửu Long, Bửu Hòa, The Viva City, The Pegasus Residence…
Dự án Khu dân cư Bửu Long (P.Bửu Long, TP.Biên Hòa), nhiều hộ dân chưa được cấp sổ đỏ. Ảnh: B.Mai
Điều này đồng nghĩa với việc người dân bị hạn chế quyền đối với tài sản đất, nhà.
* Mòn mỏi đi đòi sổ đỏ
Dự án Khu dân cư Long Bình Tân tại P.Long Bình Tân (TP.Biên Hòa) hoàn thành xây dựng cách đây hơn 10 năm nhưng khoảng 170 hộ dân vẫn chưa được cấp sổ đỏ.
Ông Nguyễn Huỳnh Tuấn Anh, người dân sống tại khu dân cư Long Bình Tân cho biết, ông và các hộ dân ở đây rất bức xúc vì đã thanh toán 95% giá trị hợp đồng nhưng vẫn chưa được cầm sổ đỏ, giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ. Việc này khiến ông không thể cầm cố tài sản vay tiền cũng như thực hiện các giao dịch khác.
“Chúng tôi đã đề nghị nhiều lần nhưng chưa được giải quyết thỏa đáng. Quyền lợi của người dân bị ảnh hưởng” - ông Tuấn Anh chia sẻ.
Tại Khu nhà ở Bửu Hòa (còn gọi là Biên Hòa New Town 2, P.Bửu Hòa, TP.Biên Hòa) gia đình bà Lê Thị Ngọc Hoa mua đất, xây nhà và sinh sống ổn định từ năm 2020. Mọi thủ tục đối với chủ đầu tư bà đã hoàn tất, thanh toán gần hết giá trị hợp đồng nhưng hiện chưa được cầm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Bà Hoa đã vài lần ý kiến và chủ đầu tư hứa sẽ giải quyết sớm nhưng đến nay vẫn phải chờ.
Tình trạng bỏ tiền mua nhà, mua đất nhưng mòn mỏi chờ sổ đỏ, sổ hồng không phải cá biệt ở một vài dự án, một vài địa phương mà phổ biến nhiều nơi, cả sản phẩm nhà ở bình dân lẫn cao cấp. Đây là nguyên nhân dẫn đến các vụ người dân tụ tập, giăng băng-rôn trước các cơ quan chính quyền, trụ sở doanh nghiệp đòi quyền lợi.
Tại dự án Khu dân cư Bửu Long tại P.Bửu Long (TP.Biên Hòa), hàng trăm biệt thự nhà phố đã hình thành, nhiều hộ dân đến sinh sống nhưng rất ít hộ được cấp sổ đỏ. Tương tự, khu dân cư dịch vụ Giang Điền (còn gọi The Viva City, tại xã Giang Điền, H.Trảng Bom), người dân ký hợp đồng, góp vốn với chủ đầu tư mua nền đất sau đó xây dựng nhà ở nhưng hiện vẫn chưa được chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Dự án Gem Sky World (H.Long Thành) từ đầu năm đến nay, khách hàng liên tục căng băng rôn vì cho rằng chủ đầu tư không hoặc chậm ký hợp đồng chuyển nhượng.
Theo Sở TN-MT, tới đây sẽ thông tin các dự án chưa đủ điều kiện chuyển nhượng trên các phương tiện truyền thông, kết hợp khuyến cáo người dân tìm hiểu kỹ điều kiện, pháp lý dự án. Như vậy tránh việc người dân mua nhà dự án chưa đủ điều kiện.
* Ảnh hưởng đến quyền lợi người dân
Theo quy định của pháp luật, chủ đầu tư dự án nhà ở phải thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý: thủ tục đầu tư, giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất; nghĩa vụ tài chính về đất. Hoàn thành đầu tư hạ tầng kỹ thuật (đường giao thông, đường điện, hệ thống mương thoát nước và xử lý nước thải) và hạ tầng xã hội (trường học, trạm y tế, khu sinh hoạt văn hóa). Trên cơ sở đó, cơ quan Nhà nước kiểm tra và ra thông báo đủ điều kiện chuyển nhượng thì mới được ký hợp đồng mua bán, chuyển nhượng cho khách hàng. Tuy nhiên, phần lớn các dự án không tuân thủ theo quy định.
Ông Trần Thế Vinh, Phó giám đốc Sở TN-MT cho rằng, thời gian qua, có tình trạng dự án nhà ở chưa hoàn thành hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, chưa hoàn thành các thủ tục pháp lý và nghĩa vụ tài chính, chưa được cơ quan chức năng ra thông báo đủ điều kiện chuyển nhượng nhưng chủ đầu tư đã ký hợp đồng nguyên tắc, thỏa thuận với khách hàng và thu tiền lên đến 70-80%, thậm chí 95% giá trị tài sản. Có trường hợp chủ đầu tư còn thế chấp giấy tờ đất dự án tại ngân hàng dẫn đến chưa đủ điều kiện được cấp sổ.
Người dân treo băng-rôn tại Khu dân cư Long Bình Tân, P.Long Bình Tân, TP.Biên Hòa
“Qua nắm bắt, nhiều chủ đầu tư chưa xin phép cơ quan quản lý Nhà nước đã ký hợp đồng nguyên tắc, thu tiền của khách hàng. Đây là giao dịch dân sự giữa 2 bên, tuy nhiên, trong trường hợp hợp đồng nguyên tắc ghi cụ thể số tờ, số thửa, có cam kết về tiến độ xây dựng, tiến độ bàn giao hợp đồng chuyển nhượng mà chủ đầu tư không thực hiện đúng cam kết thì người dân có quyền khiếu nại và cơ quan nhà nước giải quyết như hợp đồng mua bán” - ông Vinh cho hay.
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về việc tiếp, hướng dẫn các trường hợp mua đất, mua nhà dự án nhưng chưa được cấp sổ đỏ, chứng nhận quyền sở hữu tài sản, trong tuần qua, Sở TN-MT đã làm việc với chủ đầu tư hạ tầng dự án Gem Sky World. Tới đây, sẽ làm việc với chủ đầu tư dự án Khu dân cư dịch vụ Giang Điền yêu cầu chấp hành nghiêm các quy định.
Để hạn chế tình trạng nói trên, Sở TN-MT cùng các sở, ngành nghiên cứu, tham mưu cho UBND tỉnh áp dụng Nghị định số 16 ban hành năm 2022 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng nhằm hạn chế chuyển nhượng khi chưa đủ điều kiện.