Mối đe dọa lớn nhất đối với đồng USD không phải là các quốc gia khác mà là chính nước Mỹ.
Đồng USD. Ảnh: TTXVN
Trong khi nỗ lực thoát khỏi đồng bạc xanh của các quốc gia thường được coi là động lực thúc đẩy quá trình phi USD hóa, thì những người lo lắng về xu hướng này nên coi Mỹ là thủ phạm lớn nhất - hai nhà phân tích viết trong một bài báo cho tờ Financial Times.
Tình trạng rối loạn chức năng ngày càng gia tăng của Mỹ (dù là chính trị hay tài chính) là mối đe dọa thực sự đối với vai trò quốc tế của đồng bạc xanh, nhà phân tích Steven B. Kamin của Viện Doanh nghiệp Mỹ (AEI) và Mark Sobel của Diễn đàn Tổ chức Tài chính và Tiền tệ Chính thức (OMFIF) viết trên Financial Times hôm 10.6.
Tiến trình phi USD hóa đã đạt được động lực trong những năm gần đây, với mục tiêu là giảm sự phụ thuộc của thế giới vào đồng bạc xanh, vốn là xương sống của thương mại toàn cầu và là đồng tiền lớn nhất trong dự trữ của các ngân hàng trung ương toàn cầu.
Những người ủng hộ lập luận rằng, việc phi USD hóa sẽ giải phóng các nền kinh tế bên ngoài khỏi rủi ro trừng phạt của Mỹ và mang lại cơ hội cho các đồng tiền khác độc lập hơn.
Chuyên gia Kamin và Sobel viết: Mặc dù tiến trình phi USD hóa đã thu hút được rất nhiều sự chú ý, nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi về những nỗ lực của các nước nhằm thúc đẩy xu hướng này. Các đối thủ cạnh tranh tiềm năng của đồng USD, chẳng hạn như đồng euro và đồng nhân dân tệ của Trung Quốc, không có chung những lợi thế lớn khiến nó trở nên phổ biến như đồng USD.
Sàn giao dịch chứng khoán New York, Mỹ, ngày 3.5.2024. Ảnh: Xinhua
“Nền kinh tế Mỹ rất lớn, chiếm khoảng 25% GDP toàn cầu. Kinh tế Mỹ cũng sáng tạo hơn, có tinh thần kinh doanh hơn và tăng trưởng nhanh hơn hầu hết các nền kinh tế tiên tiến. Thị trường tài chính của Mỹ là thị trường sâu nhất, thanh khoản nhất và cởi mở nhất trên thế giới. Pháp quyền rất chặt chẽ, với các biện pháp bảo vệ nhà đầu tư áp dụng cho cả người dân và người nước ngoài" - các tác giả viết.
Đồng thời, các lệnh trừng phạt không thể thực sự là cơ sở khiến đồng USD giảm giá mạnh, miễn là Mỹ sử dụng chúng với sự hỗ trợ của các đồng minh địa chính trị. Đây là trường hợp của Nga, quốc gia đã mất khả năng tiếp cận đồng USD sau khi tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina.
Sức mạnh của đồng USD trước hết là kết quả từ sự lãnh đạo kinh tế của Mỹ và khi điều này bắt đầu sụp đổ, các cảnh báo về phi USD hóa sẽ bắt đầu vang lên.
Theo các chuyên gia, một số yếu tố có thể khuếch đại rủi ro này: về mặt trong nước, bao gồm rối loạn chức năng chính trị, chi tiêu và nợ công của Mỹ tăng vọt, cũng như các giới hạn đối với sự độc lập của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Fed.
Và đó chỉ là một nửa danh sách. Xu hướng phi USD hóa đang làm gia tăng chủ nghĩa bảo hộ thương mại và khả năng áp đặt trừng phạt tài chính đơn phương. Những mối đe dọa về việc phá giá đồng USD - khiến hàng xuất khẩu của Mỹ rẻ hơn - cũng sẽ là điềm xấu.
Các tác giả viết: "Vai trò toàn cầu của đồng USD sẽ sụt giảm và sự hỗn loạn cũng như biến động của thị trường sẽ bùng nổ. Kịch bản xấu sẽ vô cùng có hại cho sự thịnh vượng toàn cầu, bao gồm cả của Mỹ”.