Đây là bài toán mà các doanh nghiệp Việt nên sớm có lời giải, bởi lẽ những kết quả khảo sát mới nhất cho thấy người tiêu dùng nội địa đang biến đổi “chóng mặt” theo kinh tế số. Họ sẽ cần “xây cây cầu cảm xúc” với người mua, ứng dụng công nghệ số để kiến tạo trải nghiệm, tăng tốc marketing số, hiểu rõ và có những bước đi quyết đoán để thích ứng nhanh.
Như báo cáo nghiên cứu thị trường mới nhất đưa ra vào cuối tháng 10/2025 của Công ty nghiên cứu thị trường Q&Me cho thấy cách người Việt sử dụng các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok và Zalo để đăng bài và mua sắm trực tuyến.
Sự nổi lên của thế hệ “bản địa số”
Theo báo cáo này, Facebook và Zalo chiếm ưu thế trong thị trường mạng xã hội Việt Nam cho giao tiếp và chia sẻ nội dung hằng ngày. Trong khi đó, TikTok phát triển nhanh chóng, trở thành nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) hàng đầu trong mạng xã hội Việt Nam.
Khi người mua ngày càng thay đổi “chóng mặt” theo kỷ nguyên số thì các DN Việt cần hiểu rõ và có những bước đi quyết đoán để thích ứng nhanh.
Ngoài ra, báo cáo của Q&Me cũng chỉ rõ người tiêu dùng Việt ngày càng mua thời trang, mỹ phẩm và đồ gia dụng trực tiếp trên mạng xã hội. Mạng xã hội thúc đẩy cả tương tác và hành vi mua sắm trực tuyến trong nhóm người dùng trẻ Việt Nam.
Và công ty nghiên cứu thị trường này có lời khuyên cho các doanh nghiệp (DN) Việt là “hiểu rõ hành vi sử dụng mạng xã hội Việt Nam giúp thương hiệu tối ưu chiến lược marketing (tiếp thị) và hiệu quả TMĐT”.
Bên cạnh những đánh giá nêu trên, sự biến đổi “chóng mặt” của người mua theo xu hướng kinh tế số còn có thể thấy rõ từ báo cáo tại Việt Nam của PwC về kết quả khảo sát người tiêu dùng 2025 được công bố trong tháng 10/2025.
Theo đó, đang có sự nổi lên của thế hệ “bản địa số” và xu hướng tiêu dùng thực phẩm tiện lợi. Có một sự thay đổi rõ rệt trong việc tích hợp cả các phương thức truyền thống và phi truyền thống. Cách tiếp cận hàng đầu bao gồm sự kết hợp giữa trải nghiệm mua sắm tại cửa hàng và trực tuyến ở nhiều kênh khác nhau.
Chẳng hạn, người tiêu dùng Việt Nam chủ yếu mua sắm tạp hóa thông qua sự kết hợp giữa trải nghiệm tại cửa hàng và trực tuyến. Như kết quả khảo sát của PwC, đối với việc chọn lựa siêu thị hay cửa hàng tạp hóa lớn thì 54% là chọn kết hợp cả hai là trực tuyến và tại cửa hàng.
Hoặc như việc người tiêu dùng trẻ tại Việt Nam gia tăng sử dụng các nền tảng số như Grab và Shopee Food để đặt giao hàng tận nhà cho thực phẩm và bữa ăn.
Bên cạnh đó, cũng theo PwC, người tiêu dùng đang khẳng định nhu cầu dựa trên giá trị cá nhân. Đơn cử như giải pháp công nghệ cho sức khỏe. Công nghệ đang định hình lại chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt của người tiêu dùng.
Kết quả khảo sát cho thấy hơn 60% người tiêu dùng sử dụng ứng dụng chăm sóc sức khỏe hoặc thiết bị đeo, trung bình sử dụng 3 công nghệ để quản lý sức khỏe. Việc sẵn sàng ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) cho thấy nhu cầu về giải pháp dinh dưỡng cá nhân hóa, đồng thời mở ra cơ hội tích hợp giữa tiện lợi, mua sắm, sức khỏe và công nghệ.
Ngoài những báo cáo như vậy với xu hướng người mua đang “cuốn” theo kinh tế số, trong thảo luận tại Tp.HCM mới đây về social commerce (hình thức kết hợp giữa mạng xã hội và TMĐT), live commerce (hình thức bán hàng trực tuyến kết hợp giữa livestream và TMĐT) và shoppertainment (sự kết hợp giữa mua sắm và giải trí), các chuyên gia đến từ TikTok for Business, FPT Long Châu, Elite PR School, Lemon Digital, đã có lời khuyên cho các thương hiệu Việt cần biến tương tác thành cảm xúc và cảm xúc thành doanh thu.
Theo chia sẻ của ông Ngô Quốc Bảo, Giám đốc Cấp cao Trải nghiệm khách hàng, Truyền thông và Marketing của FPT Long Châu, các DN cần ứng dụng công nghệ và AI để kiến tạo trải nghiệm khách hàng khác biệt, chuyển từ tư duy “phục vụ” sang “thấu hiểu và chăm sóc”.
Cần những bước đi quyết đoán để thích ứng nhanh
Như lưu ý của ông Ngô Quốc Bảo, thách thức lớn nhất của kỷ nguyên đa kênh không nằm ở công nghệ, mà ở khả năng biến mỗi điểm chạm thành một hành trình kết nối, giúp khách hàng cảm nhận được sự quan tâm, an toàn và tin cậy trong từng trải nghiệm.
“Khách hàng không chỉ muốn được phục vụ, họ muốn được thấu hiểu”, ông Bảo nhấn mạnh như một thông điệp chạm sâu vào bài toán mà các DN Việt cần lời giải trước thay đổi như “chóng mặt” của người mua trong nền kinh tế số, nơi công nghệ chỉ thực sự có ý nghĩa khi được vận hành bằng sự thấu cảm của người tiêu dùng.
Còn theo ông Nguyễn Đình Thành - đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Elite PR School, sự chú ý của người mua trở thành tài nguyên khan hiếm nhất trong thời đại truyền thông số.
Ông Thành cho rằng mỗi cá nhân hay DN đều cần “xây cây cầu cảm xúc” với người mua, thay vì chỉ dựa vào sản phẩm, giá hay dịch vụ. “Trong thời đại mà mọi người đều có thể tạo nội dung, chỉ những thương hiệu biết chạm vào cảm xúc và nói bằng sự chân thực mới có thể bước qua lớp “bộ lọc mỏi mệt” của người tiêu dùng”, ông nói.
Trong khi đó, với góc nhìn rộng hơn của ông Nguyễn Trần Quang - Giám đốc điều hành của Future One Consulting, quyền lực của người bán đang dần chuyển sang người mua, vì người mua giờ đã “biết hết, biết tất”.
Theo ông Quang, trong bối cảnh các giao dịch trực tuyến ngày càng phổ biến, có đến 69% người mua đưa ra quyết định trước khi gặp nhân viên kinh doanh. Trong bối cảnh ấy, Trí tuệ nhân tạo sẽ không chỉ là công cụ, mà là đồng đội không thể thiếu của người làm kinh doanh trong thập kỷ tới.
Từ kinh nghiệm thực tế trong hành trình chuyển đổi số của một DN nội địa hàng đầu trong ngành hàng tiêu dùng lớn, ông Trần Quốc Bảo - Phó tổng giám đốc CTCP Tập đoàn KIDO, cho rằng việc ứng dụng Trí tuệ nhân tạo để tái định hình mô hình kinh doanh, tối ưu vận hành và thúc đẩy doanh thu bền vững.
Ông Bảo nhấn mạnh, AI không chỉ giúp DN hiểu khách hàng sâu hơn, mà còn mở rộng biên tăng trưởng thông qua việc tự động hóa quy trình bán hàng, tối ưu kênh phân phối và xây dựng “AI avatar” cho từng nhân viên kinh doanh - những đại diện số có khả năng tương tác và bán hàng 24/7 trên các nền tảng trực tuyến.
Có thể nói trong bối cảnh thị trường tiêu dùng đang chuyển động nhanh chóng theo kỷ nguyên số, giới chuyên gia có lời khuyên cho các nhà lãnh đạo DN tại Việt Nam cần có những bước đi quyết đoán để thích ứng và phát triển. Nhất là trong kinh tế số, sự bùng nổ của công nghệ và mạng xã hội đã làm thay đổi hoàn toàn cách người tiêu dùng Việt tìm kiếm, tiếp nhận và đánh giá thông tin về sản phẩm, dịch vụ.
Như thực tế hiện nay đã hiển hiện là người mua hàng ngày càng chủ động hơn, họ không còn chỉ dựa vào quảng cáo truyền thống mà liên tục tham khảo các đánh giá, chia sẻ, và xu hướng lan tỏa trên môi trường số trước khi ra quyết định.
Chính vì thế, để không đánh mất lợi thế trên “sân nhà”, đây là lúc các DN Việt buộc phải tăng tốc đẩy mạnh marketing số, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội, nhằm duy trì sự hiện diện liên tục, xây dựng hình ảnh gần gũi và tạo ra kết nối sâu sắc với người mua.
Thế Vinh-Link gốc