Cuộc chiến thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump châm ngòi đang đẩy thế giới vào vòng xoáy bất ổn thương mại, nhưng thay vì chỉ phòng thủ, Trung Quốc đang phát đi tín hiệu sẵn sàng cạnh tranh để tái định hình lại trật tự kinh tế toàn cầu.

Trong khi các quốc gia trên thế giới đang nỗ lực đàm phán để đạt được những nhượng bộ sau đón giáng thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump vào tuần trước, Trung Quốc lại có một hướng đi khác.

Trong vòng 48 giờ sau thông báo áp thuế gây chấn động thị trường của ông Trump, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã nhanh chóng trả đũa bằng các biện pháp trừng phạt đối với hàng hóa và công ty Mỹ.

Các container vận chuyển tại Cảng Los Angeles ở California vào ngày 4/4. (Ảnh: Kyle Grillot/Getty Images)

Và giờ đây, động thái này đang gửi đi một thông điệp rõ ràng: Trung Quốc đã chuẩn bị tốt để vượt qua một cuộc chiến thương mại – và trở nên mạnh mẽ hơn.

Thông điệp đó đã được truyền tải tới người dân trong nước Trung Quốc cũng như các quốc gia nước ngoài thông qua hàng loạt bài đưa tin của truyền thông nhà nước và các tuyên bố của chính phủ vào cuối tuần qua, sau cuộc tấn công dữ dội của Tổng thống Trump vào hệ thống thương mại toàn cầu.

"Thuế quan của Mỹ sẽ có tác động (đến Trung Quốc), nhưng 'bầu trời sẽ không sụp đổ'", một bài bình luận trên tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, nhấn mạnh vào ngày 6/4.

“Kể từ khi Mỹ khởi xướng cuộc chiến thương mại (đầu tiên) vào năm 2017, bất kể Mỹ chiến đấu hay gây sức ép như thế nào, chúng tôi vẫn tiếp tục phát triển và tiến bộ, thể hiện khả năng phục hồi – 'chúng tôi càng chịu nhiều áp lực, chúng tôi càng trở nên mạnh mẽ hơn'”, bài bình luận viết.

Trung Quốc từ lâu đã chỉ trích thuế quan của Mỹ là "bắt nạt đơn phương". Lời lẽ mới nhất của họ có thể là lời tuyên truyền nhằm xoa dịu sự lo lắng tiềm tàng trong nước - và thể hiện sự tự tin với phần còn lại của thế giới.

Nhưng nó cũng nói lên những gì có thể là tính toán chiến lược của Bắc Kinh: rằng ông Trump không chỉ sử dụng thuế quan như một chiến thuật đàm phán và sự gián đoạn nghiêm trọng đối với thương mại toàn cầu có khả năng gây tổn hại cho Mỹ nhiều hơn là Trung Quốc.

Ông Ryan Hass, thành viên cấp cao tại Viện nghiên cứu Brookings có trụ sở tại Washington, đã viết trên nền tảng mạng xã hội X vào ngày 6/4, sau các cuộc họp với các quan chức chính phủ, học giả, lãnh đạo doanh nghiệp trong chuyến thăm Trung Quốc: "Nhiều đối tác của Trung Quốc cho rằng Mỹ đang phạm phải sai lầm sẽ làm suy yếu vị thế toàn cầu của chính mình".

“Có cuộc tranh luận về việc liệu thế giới đang bước vào giai đoạn khối hay chuyển sang kỷ nguyên toàn cầu hóa không có Mỹ. Bắc Kinh dường như thích kịch bản sau hơn”, ông nói, đồng thời nhận định rằng “các nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ không chấp nhận bị coi là thụ động khi phản ứng với Mỹ”.

"Sẵn sàng đương đầu"

Khi thuế quan của Tổng thống Trump nhắm vào cả "đồng minh và kẻ thù", trong những tuần gần đây, các quan chức Trung Quốc đã tìm cách quảng bá Trung Quốc như một "nhà vô địch" và người bảo vệ thay thế cho nền kinh tế toàn cầu hóa, vốn đã thúc đẩy sự thịnh vượng của các quốc gia trên thế giới, cũng như là một đối tác kinh tế ổn định và là thiên đường cho doanh nghiệp.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố vào ngày 5/4 rằng: "Là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và là thị trường tiêu dùng lớn thứ hai, Trung Quốc sẽ tiếp tục mở cửa rộng hơn, bất kể bối cảnh quốc tế đang thay đổi như thế nào" .

Theo một tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc vào ngày 6/4, ông Ling Ji, thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc, đã tiếp đón đại diện từ 20 doanh nghiệp Mỹ, bao gồm Tesla và GE HealthCare.

Ông Ling ca ngợi Trung Quốc là nơi “lý tưởng, an toàn và đầy hứa hẹn” để đầu tư, đồng thời kêu gọi các doanh nghiệp Mỹ “là tiếng nói lý trí” và “có hành động thiết thực” để duy trì sự ổn định của chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu.

Các chuyên gia kinh tế phát biểu trên đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV vào ngày 5/4 cũng cho rằng sự thay đổi trong thương mại là một cơ hội cho Bắc Kinh.

Ông Liu Zhiqin, nghiên cứu viên cấp cao tại Viện nghiên cứu tài chính Trùng Dương thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc, phát biểu với đài truyền hình rằng: "Trung Quốc đang gửi một thông điệp quan trọng tới thế giới: chúng ta không thể lùi bước hoặc dung thứ cho hành vi bắt nạt của Mỹ, vì sự dung thứ cuối cùng sẽ dẫn đến nhiều hành vi bắt nạt hơn".

Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế quan toàn cầu tại Vườn Hồng, Nhà Trắng vào ngày 2/4. (Ảnh: Chip Somodevilla/Getty Images)

“Trung Quốc và Mỹ hiện là đối thủ trực tiếp trong việc định hình lại trật tự thương mại quốc tế. Chúng tôi sẵn sàng chấp nhận thử thách – chúng tôi sẵn sàng cạnh tranh với Mỹ trong việc định nghĩa lại hệ thống thương mại toàn cầu mới”, ông Ju Jiandong, giáo sư tại Trường Tài chính Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc thuộc Đại học Thanh Hoa, cho biết.

Thách thức trong nước

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn đang chuẩn bị ứng phó với tác động và khả năng căng thẳng thương mại với Mỹ leo thang hơn nữa.

Năm ngoái, kim ngạch thương mại Mỹ - Trung đạt khoảng nửa nghìn tỷ USD và mức thuế quan này được đưa ra khi Trung Quốc đang ghi nhận ​​một số tia sáng về sức sống kinh tế sau nhiều năm vật lộn với cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản, nợ chính quyền địa phương cao và hậu quả từ các biện pháp kiểm soát đại dịch của Bắc Kinh.

Tháng trước, chính phủ Trung Quốc đã công bố một loạt các biện pháp nhằm thúc đẩy tiêu dùng trong nước vì dự đoán đà tăng trưởng dựa vào xuất khẩu sẽ bị ảnh hưởng.

Theo bài bình luận trên tờ Nhân dân Nhật báo, hiện nay Trung Quốc sẽ "thúc đẩy mạnh mẽ tiêu dùng trong nước bằng những nỗ lực phi thường… và đưa ra một loạt chính sách dự trữ phù hợp".

Các nhà phân tích của Goldman Sachs đã viết trong một lưu ý vào ngày 6/4 rằng: "Mức thuế quan mới 34% sẽ ảnh hưởng đến GDP của Trung Quốc ít nhất 0,7 điểm phần trăm trong năm nay", đồng thời dự báo rằng các nhà hoạch định chính sách của Trung Quốc "sẽ đẩy nhanh các biện pháp nới lỏng đáng kể" để đạt được mục tiêu tăng trưởng "khoảng 5%" đã đặt ra vào tháng trước.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng sự trả đũa "nhanh hơn và kém kiềm chế hơn" của Trung Quốc lần này cũng làm tăng nguy cơ leo thang thuế quan hơn nữa từ cả hai bên.

Tổng thống Trump ngày 7/4 cho hay ông sẽ áp thuế bổ sung 50% đối với Trung Quốc nếu nước này không rút lại các mức thuế trả đũa đối với Mỹ trước ngày 9/4.

Cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể leo thang đến mức nào vẫn là một ẩn số quan trọng, khi cả hai chính phủ vẫn có thể tăng mức đáp trả lẫn nhau. Và theo các nhà kinh tế, càng làm như vậy, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ càng khó tìm được lối thoát.

Theo CNN

Link gốc