Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đang chuẩn bị cho việc ra mắt đồng euro kỹ thuật số với tham vọng điều chỉnh thị trường thanh toán khu vực, bất chấp sự hoài nghi từ công chúng.
Biểu tượng đồng euro tại Frankfurt, Đức. Ảnh: THX/TTXVN
Theo tờ Politico ngày 25/8, các tài liệu nội bộ cho thấy ECB muốn hệ thống đồng euro kỹ thuật số có khả năng xử lý hơn 50 tỷ giao dịch mỗi năm ngay từ khi triển khai. Quy mô này được đánh giá có thể chiếm tới hơn một phần ba tổng số giao dịch bằng thẻ thanh toán trong khu vực đồng tiền chung, tạo áp lực lớn lên nguồn thu truyền thống của các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán.
Thực tế năm 2024, thẻ thanh toán đã được sử dụng trong 84,6 tỷ giao dịch, trị giá tổng cộng 3.200 tỷ euro trên toàn eurozone. Nếu duy trì mức tăng trưởng khoảng 10% mỗi năm, con số này có thể đạt gần 125 tỷ giao dịch vào năm 2028 - thời điểm sớm nhất có thể triển khai đồng euro kỹ thuật số. Với công suất 50,5 tỷ giao dịch/năm, loại tiền tệ mới này có thể chiếm thị phần khoảng 40%.
Một trong những mục tiêu chính của ECB là giảm sự phụ thuộc vào các tập đoàn thanh toán quốc tế, chủ yếu đến từ Mỹ, như Visa và Mastercard. Hiện nay, khoảng hai phần ba số giao dịch thẻ trong khu vực euro được xử lý thông qua các hệ thống quốc tế, trong khi hơn một nửa các quốc gia thành viên EU hoàn toàn dựa vào hạ tầng thanh toán ngoài châu Âu. ECB cho rằng đồng euro kỹ thuật số sẽ không chỉ ngăn chặn dòng phí dịch vụ chảy ra nước ngoài, mà còn giúp củng cố khả năng tự chủ công nghệ và tài chính của châu Âu trong bối cảnh môi trường địa chính trị biến động.
Tuy nhiên, kế hoạch này cũng vấp phải nhiều lo ngại. Hiệp hội ngành thanh toán Payments Europe cảnh báo đồng euro kỹ thuật số có thể làm suy yếu mô hình doanh thu dựa trên phí giao dịch của các ngân hàng và tổ chức tài chính, đặc biệt nếu các dịch vụ cơ bản được cung cấp miễn phí. Việc người dân nắm giữ đồng euro kỹ thuật số trong ví điện tử thay vì gửi tiết kiệm có thể làm giảm lượng tiền gửi tại ngân hàng, từ đó ảnh hưởng tới khả năng cho vay đối với doanh nghiệp và hộ gia đình.
Ông Diederik Bruggink, Giám đốc cấp cao phụ trách thanh toán, tài chính số và đổi mới tại Hiệp hội Ngân hàng Tiết kiệm và Bán lẻ châu Âu, nhận định tác động của đồng euro kỹ thuật số phụ thuộc vào các giới hạn nắm giữ mà ECB đưa ra cũng như mô hình hoạt động cụ thể. Theo ông, nếu hạn mức giữ tiền cao và phí dịch vụ thấp, các ngân hàng sẽ chịu áp lực lớn hơn.
Mặc dù vậy, ECB lập luận rằng dự án này cũng có thể mở ra cơ hội mới cho các nhà cung cấp dịch vụ trong nước. Các ngân hàng có thể đóng vai trò là đơn vị phát hành ví điện tử, đồng thời phát triển dịch vụ bổ sung để giữ chân khách hàng trước sự cạnh tranh ngày càng lớn từ các tập đoàn công nghệ.
Một khảo sát do công ty tư vấn BearingPoint thực hiện hồi tháng 2 cho thấy khoảng một phần ba người dân trong khu vực eurozone sẵn sàng sử dụng đồng euro kỹ thuật số. Con số này được dự đoán sẽ tăng lên cùng với sự thay đổi thế hệ người dùng. Tuy nhiên, một khảo sát khác của Payments Europe cho thấy 56% người tiêu dùng hiện vẫn chưa chắc chắn liệu họ có sử dụng hay không.
Dự án đồng euro kỹ thuật số chỉ có thể được triển khai nếu nhận được sự phê chuẩn của Nghị viện châu Âu. Dù vậy, quá trình phát triển kỹ thuật vẫn đang được thúc đẩy. Trong báo cáo nội bộ, nhóm phụ trách dự án của ECB đã đề xuất khoản ngân sách gần 1,5 tỷ euro để triển khai nếu các rào cản pháp lý được dỡ bỏ.
Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc
Link gốc