Đồng USD biến động theo chiều hướng đi lên là một trong những nguyên nhân "bào mòn" lợi nhuận doanh nghiệp, khiến giá cổ phiếu bị ảnh hưởng. Do đó, nhà đầu tư được khuyến cáo cần lựa chọn kỹ cổ phiếu trong bối cảnh hiện tại để có thể giảm thiểu rủi ro.
Chính sách thắt chặt tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã khiến đồng USD mạnh hơn so với các loại tiền tệ khác. Về phía doanh nghiệp, chi phí đầu vào mua bằng USD tăng cao trong khi lạm phát khiến sức mua yếu đi, đồng nghĩa với việc biên lợi nhuận của doanh nghiệp sụt giảm.
Sức ép tỷ giá lên lợi nhuận doanh nghiệp
“Trong bối cảnh hoạt động giữa các quốc gia như thương mại, đầu tư, xuất nhập khẩu được liên thông với nhau, mà một số quốc gia trong khu vực thực hiện chính sách thắt chặt tiền tệ, sẽ tác động đến nhiều quốc gia khác, đầu tiên là tác động đến vai trò vị trí của đồng tiền. Sự thật là USD trong thời gian qua liên tục lên giá, còn các đồng tiền khu vực khác thì suy yếu”,
PGS
.TS. Nguyễn Thị Mùi, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính và tiền tệ quốc gia đánh giá.
Theo đó, Việt Nam cũng không ngoại lệ khi phải chịu tác động trước sức ép tăng tỷ giá, nhất là tại các doanh nghiệp nhập khẩu vì nguyên, nhiên, vật liệu đầu vào sản xuất bị đội giá. Nếu đồng USD vẫn tiếp tục đà tăng đến năm 2023, dự báo các doanh nghiệp nhập khẩu của Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng vô cùng lớn.
Nhà đầu tư cần cẩn trọng lựa chọn cổ phiếu trong môi trường tỷ giá nhiều biến động
Thực tế, trong quý II vừa qua, nhiều doanh nghiệp chịu tác động lớn từ việc USD tăng giá, ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh. Bên cạnh những doanh nghiệp có lợi nhuận tích cực từ sự chênh lệch này, vẫn có không ít đơn vị bị thiệt hại khá lớn.
Ảnh hưởng lớn nhất bởi tỷ giá có thể kể đến “ông lớn” ngành thép - Tập đoàn Hòa Phát (
HPG) bởi nguồn nguyên liệu của doanh nghiệp chủ yếu là nhập khẩu và dư nợ vay USD lớn. Theo đó,
HPG ghi nhận khoản lỗ ròng do chênh lệch tỷ giá là 1.090 tỷ đồng, kéo lợi nhuận ròng 6 tháng đầu năm xuống 12.249 tỷ đồng, giảm 27%.
Tương tự, do nắm giữ lượng ngoại tệ lớn trong kỳ để giao dịch với các đối tác và có nhiều khoản vay bằng USD đã khiến Vietnam Airlines (
HVN) lỗ ròng 736,5 tỷ đồng trong quý II.
Hay như Tổng công ty Phát điện 3 (PGV) cũng là đơn vị có đa số các khoản vay bằng đồng USD nên chịu khoản lỗ ròng do chênh lệch tỷ giá là 319 tỷ đồng.
Tính đến cuối cuối tháng 6, tổng nợ vay của Phát điện 3 ở mức 42.558 tỷ đồng, giảm 4,7% so với đầu năm. Nợ vay ở mức cao cùng khoản lỗ chênh lệch tỷ giá là 354 tỷ đồng khiến chi phí tài chính tăng lên gần 680 tỷ đồng, trong khi đó doanh thu tài chính chỉ là 120 tỷ đồng. Cùng với việc giá vốn hàng bán tăng lên, lợi nhuận ròng của doanh nghiệp đã giảm 52,3% còn còn 407,4 tỷ đồng.
Doanh nghiệp bất động sản hay phát hành trái phiếu ra thị trường trường quốc tế bằng đồng USD như Novaland (
NVL) cũng bị thiệt tỷ giá trong quý II. Tính đến thời điểm 30/6, tổng số nợ vay bằng USD của Novaland ở mức 3.773 tỷ đồng. Do vậy, đơn vị này đã chịu khoản lỗ ròng 294 tỷ đồng do chênh lệch tỷ giá.
Không chỉ vậy, trên sàn chứng khoán, một phần bị điều chỉnh theo đà giảm của thị trường chung, nhưng kết quả kinh doanh kém khả quan của những doanh nghiệp nêu trên cũng được phản ánh một phần vào giá cổ phiếu.
Từ đầu năm đến nay (chốt phiên 19/8), cổ phiếu
HPG giảm từ 46.800 đồng/cp về 23.750 đồng/cp; cổ phiếu
HVN giảm từ 23.200 đồng/cp về 17.400 đồng/cp; cổ phiếu PGV giảm từ 41.900 đồng/cp về 24.900 đồng/cp; cổ phiếu
NVL giảm từ 91.000 đồng/cp về 82.300 đồng/cp.
Lựa chọn cổ phiếu để hạn chế rủi ro
Hiện tại, chỉ số US Dollar Index, đại diện cho sức mạnh của đồng USD so với 6 đồng tiền chủ chốt đã ghi nhận mức tăng 10% và vượt đỉnh năm 2020.
Đồng VND vẫn duy trì sức mạnh khá tốt nhờ dự trữ ngoại hối dồi dào giúp NHNN dễ dàng điều tiết tỷ giá và chính sách tỷ giá ổn định của Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế đồng quan điểm, nếu đồng USD tiếp tục tăng mạnh, tỷ giá có thể tiếp tục chịu nhiều biến động và sẽ tác động tới thị trường chứng khoán (TTCK) cũng như các nhóm ngành, cổ phiếu có liên quan.
“Chắc chắn đồng USD tăng giá sẽ ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư”,
PGS. TS. Nguyễn Thị Mùi nhận định.
Trong khi đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài có chất lượng, nhằm phát triển TTCK trong dài hạn. Đồng thời, từ đầu năm đến nay, khối ngoại đang thiên về xu hướng mua ròng và liên tục trở thành lực đỡ cho VN-Index.
Như vậy, trong trường hợp tỷ giá biến động ảnh hưởng đến dòng vốn thì rất có thể dòng tiền của khối ngoại chảy vào TTCK Việt Nam sẽ bị hạn chế, thậm chí tình trạng tháo chạy vốn rất có thể sẽ diễn ra.
Nhìn chung, TTCK đang ghi nhận nỗ lực hồi phục sau “bão”, song nhiều ý kiến cho rằng VN-Index vẫn còn những nhịp rung lắc mạnh. Do đó, lựa chọn kỹ cổ phiếu trong bối cảnh hiện tại là một trong những ưu tiên của các nhà đầu tư.
“Trong bối cảnh còn nhiều rủi ro rình rập và môi trường lãi suất cao, việc lựa chọn được nhóm ngành ít chịu tác động, thậm chí hưởng lợi khi lãi suất tăng là điều nhà đầu tư luôn mong muốn để hạn chế rủi ro đầu tư”, ông Trần Lê Minh, Giám đốc Chi nhánh Hà Nội, Công ty cổ phần Quản lý Quỹ Dragon Capital khuyến nghị.
Dữ liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, hàng dệt may, giày dép, gỗ và thủy sản là các nhóm ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, với tổng tỷ trọng xuất khẩu sang thị trường Mỹ và EU lần lượt 36% và 26%. Theo đó, các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ được hưởng lợi khi tỷ giá USD/VND tăng.
“Một số doanh nghiệp hoạt động trong hai ngành này, có nền tảng cơ bản tốt và được hưởng lợi từ tỷ giá bao gồm:
MSH,
GIL, PTB,
FMC, VHC,
MPC”, Agriseco Research nhận định.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp khu công nghiệp có lợi thế về thu hút dòng vốn FDI, giá cho thuê được dựa trên cơ sở đồng USD cũng sẽ được hưởng lợi.
Theo Bộ KH&ĐT, Bình Dương, TP.HCM và Bắc Ninh là 3 địa phương dẫn đầu về thu hút dòng vốn FDI 6 tháng đầu năm.
Do đó, các nhà phát triển khu công nghiệp đang có dự án khu công nghiệp triển khai cho thuê tại các địa phương này kỳ vọng sẽ thu hút được nhiều khách hàng nước ngoài, kết hợp với tỷ giá USD/VND có xu hướng tăng sẽ hỗ trợ doanh thu và lợi nhuận.
Một số cổ phiếu được Agriseco Research lựa chọn gồm:
KBC,
BCM, VGC.
Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, những đợt tăng lãi suất tiếp theo của Fed sẽ khó đẩy tỷ giá USD lên cao hơn, bởi kỳ vọng này đã được phản ánh mạnh vào giá USD thời gian qua. Trong trường hợp Fed phải giãn tiến độ tăng lãi suất vì nguy cơ suy thoái kinh tế Mỹ, đồng USD có thể tụt giá mạnh. Vì vậy nhà đầu tư cần theo dõi sát diễn biến của tỷ giá trong thời gian này để có thế đưa ra quyết định “xuống tiền” an toàn.