GS.TS Hoàng Văn Cường lo ngại việc giá nhà đất tăng mạnh trong khi vốn tín dụng cho nhà ở xã hội, nhà giá rẻ vẫn hạn chế là tín hiệu cảnh báo rằng cung tiền có thể đang tập trung sai chỗ.

Kinh tế Việt Nam cần chuẩn bị cho kịch bản tăng trưởng thấp hơn

Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần 3/2025 được tổ chức ngày 26/9 tại TP. HCM, với chủ đề 'Động lực nào cho tăng trưởng GDP 8,3%-8,5%'.

Tại diễn đàn, theo TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, kinh tế toàn cầu trong giai đoạn 2025-2026 được dự báo đối diện với nhiều tín hiệu tích cực đi kèm với không ít rủi ro khó lường.

Trong bối cảnh đó, kinh tế Việt Nam 8 tháng đầu năm 2025 vẫn ghi nhận nhiều điểm sáng. TS Cấn Văn Lực cho rằng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vào những tháng cuối năm, điều quan trọng là phải tập trung khai thác mạnh mẽ các động lực mới. Trước hết, chuyển đổi số và ứng dụng khoa học – công nghệ cần được triển khai quyết liệt hơn để gia tăng năng suất lao động cũng như năng suất các yếu tố tổng hợp.

Việc thúc đẩy liên kết vùng cũng cần được ưu tiên, đặc biệt các đầu tàu kinh tế như TP HCM, Hà Nội, Đà Nẵng phải đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn bình quân cả nước, khoảng 1,2 đến 1,3 lần, để dẫn dắt nền kinh tế.

Theo đánh giá của TS Cấn Văn Lực, mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% là khả thi, song cũng cần chuẩn bị cho kịch bản thấp hơn, khoảng 8%. Để đạt được điều đó, cả tiêu dùng lẫn đầu tư phải được kích thích tăng mạnh. Các động lực mới như kinh tế số và cải thiện năng suất lao động sẽ là chìa khóa.

Nguy cơ tiềm ẩn khi cung tiền tăng mạnh

GS.TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, cho rằng giai đoạn hiện nay là “chạy nước rút” để đạt mục tiêu tăng trưởng, đồng thời vẫn phải bảo đảm những định hướng lâu dài cho nền kinh tế. Mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay, tiến tới duy trì mức hai con số trong những năm tiếp theo, là con đường tất yếu nếu Việt Nam muốn trở thành nước có thu nhập cao và vượt qua bẫy thu nhập trung bình.

Tăng trưởng và lạm phát giống như 'hai anh em sinh đôi'. Không thể kỳ vọng một nền kinh tế tăng trưởng mạnh mà lạm phát bằng 0. Vấn đề nằm ở việc kiểm soát lạm phát ở mức hợp lý. Trong 8 tháng đầu năm 2025, lạm phát ở mức 3,2%, dự báo cả năm sẽ dưới 5%. Tuy nhiên, nguy cơ vẫn tiềm ẩn khi cung tiền tăng mạnh, tín dụng 8 tháng cao gấp 1,4 lần so với cùng kỳ, trong khi vòng quay tiền chỉ đạt 0,6%.

Điều đó đặt ra câu hỏi: dòng tiền đang chảy đi đâu? Nếu không đi vào sản xuất, nguy cơ bùng nổ lạm phát hoặc hình thành những 'cục máu đông' trong nền kinh tế là có thật, theo GS.TS Hoàng Văn Cường.

Một điểm cần đặc biệt lưu ý là mối quan hệ giữa lạm phát và tỷ giá. Muốn đạt tăng trưởng cao, chúng ta phải giữ lãi suất thấp để khuyến khích đầu tư, nhưng điều này lại tạo áp lực lên tỷ giá. Thời gian qua, biến động tỷ giá đã bộc lộ rõ sự đánh đổi này. Ngân hàng Nhà nước đã dùng biện pháp bán ngoại tệ kỳ hạn và có hiệu quả, cần tiếp tục phát huy các công cụ kỹ thuật như vậy. Ổn định tỷ giá linh hoạt chính là nhiệm vụ trọng tâm trong điều hành kinh tế vĩ mô từ nay đến cuối năm.

GS.TS Hoàng Văn Cường lo ngại dòng tiền chảy vào phân khúc bất động sản cao cấp. Giá nhà đất tăng mạnh trong khi vốn tín dụng cho nhà ở xã hội, nhà giá rẻ vẫn hạn chế. Đây là tín hiệu cảnh báo rằng cung tiền có thể đang tập trung sai chỗ, cần kiểm soát chặt dòng tiền vào phân khúc này để tránh bất ổn.

GS.TS Hoàng Văn Cường cũng lưu ý, hiện có khoảng 2.200 dự án đầu tư công và tư nhân đang đình trệ vì vướng mắc pháp lý, hạ tầng, với tổng vốn lên tới 6 triệu tỷ đồng. Nếu khơi thông được, nguồn lực khổng lồ này sẽ ngay lập tức được bơm vào nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng. Đầu tư công chính là “vốn mồi” để kéo theo đầu tư tư nhân, từ đó thúc đẩy đầu tư toàn xã hội.

Chậm triển khai đầu tư công là lãng phí lớn

Theo TS Trần Du Lịch, nếu nhìn vào ba trụ cột tăng trưởng của nền kinh tế là tiêu dùng, đầu tư công và xuất khẩu, thì đầu tư công đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Giải ngân mạnh trong quý IV không chỉ kích thích tổng cầu mà còn thể hiện ngay hiệu quả trên nền kinh tế.

Ông Trần Du Lịch nhấn mạnh một trong những lãng phí lớn trong đầu tư công chính là thời gian. Các dự án hạ tầng, đặc biệt là giao thông, thường bị kéo dài quá mức. Với những dự án đủ điều kiện, hoàn toàn có thể triển khai làm '3 ca, 4 kíp' để rút ngắn tiến độ. Cách làm này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa nhanh cho nền kinh tế.

Trong bối cảnh hiện nay, điều quan trọng nhất là phải tạo dựng niềm tin cho thị trường và cho doanh nghiệp. Muốn khơi thông dòng chảy của nền kinh tế thì phải tháo gỡ điểm nghẽn thể chế – “gỡ điểm nghẽn của nghẽn”. Việc Chính phủ đôn đốc các dự án hạ tầng giao thông có ý nghĩa then chốt, bởi hạ tầng không chỉ giảm chi phí logistics mà còn nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp, tạo nền tảng cho phát triển lâu dài.

Link gốc