Lợi suất trái phiếu Chính phủ đang tăng tại Nhật Bản và các nhà chiến lược dự báo xu hướng này sẽ tiếp tục khi các nhà đầu tư ngày càng tự tin hơn về việc BoJ tăng lãi suất.

Trụ sở Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) ở Tokyo. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Lợi suất trái phiếu Chính phủ đang tăng tại Nhật Bản và các nhà chiến lược dự báo xu hướng này sẽ tiếp tục, vì các nhà đầu tư ngày càng tự tin hơn về việc Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) tăng lãi suất và thông báo từ chức bất ngờ của Thủ tướng Shigeru Ishiba càng làm tăng thêm sự bất ổn trên thị trường.
Mặc dù chính sách thương mại khó lường của Washington đã khiến BoJ phải tạm dừng tăng lãi suất trong vài cuộc họp gần đây, nhưng sự bất ổn từ Mỹ đã dần lắng xuống. Nhật Bản đã đạt được thỏa thuận thương mại với chính quyền Tổng thống Donald Trump, và ngày càng nhiều công ty bắt đầu nhận thức được tác động tiềm tàng đến lợi nhuận của họ.
Môi trường chính trị bất ổn của Nhật Bản có thể khiến việc tăng lãi suất vào tháng 9 “không được đưa ra thảo luận” vào lúc này, nhưng theo chiến lược gia trưởng toàn cầu của Mizuho Securities - Shoki Omori, BoJ có tăng lãi suất vào tháng 10, tùy thuộc vào động thái của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và diễn biến chính trị trong nước tại Nhật Bản. Ông cho biết: “Mọi người đều đồng thuận rằng có thể sẽ có một đợt tăng lãi suất trong năm nay. Điều này đang đẩy lợi suất lên cao”.
Lợi suất trái phiếu Chính phủ Nhật Bản (JGB) kỳ hạn 10 năm đã tăng vọt trong năm nay, cao hơn bất kỳ khoản nợ công lớn nào khác. Ngày 4/9, lợi suất đã tăng lên 1,64%, tăng 0,55 điểm phần trăm trong năm nay và đạt mức cao nhất trong 17 năm.
Theo ước tính của QUICK, một nhà cung cấp thông tin thị trường Nhật Bản, các nhà môi giới kỳ vọng BoJ sẽ nâng lãi suất chính sách, lãi suất qua đêm không có tài sản thế chấp, hiện ở mức 0,50%, lên 0,75% vào cuối năm.
Những phát biểu gần đây của Thống đốc BoJ Kazuo Ueda đã củng cố thêm quan điểm này. Tháng trước, tại hội nghị thường niên của Fed ở Jackson Hole, Wyoming, Thống đốc BoJ đã đưa ra một giọng điệu lạc quan hơn về nền kinh tế Nhật Bản. Ông cho biết thị trường lao động thắt chặt sẽ “tiếp tục gây áp lực tăng lương”, ngụ ý tình hình lạm phát ổn định.
Phó Thống đốc Ryozo Himino đã tránh đưa ra quan điểm về việc tăng lãi suất trong bài phát biểu trước các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tuần trước, khi nói rằng tác động của thuế quan Mỹ cần tiếp tục được theo dõi. Các nhà đầu tư đã suy đoán rằng ông Himino có thể đưa ra gợi ý, vì ông đã ám chỉ việc tăng lãi suất sắp diễn ra một tuần trước cuộc họp chính sách tháng 1/2025, khi BoJ tăng lãi suất lần gần nhất .
BoJ dự kiến sẽ tổ chức cuộc họp chính sách vào ngày 18-19/9, ngay sau cuộc họp của Fed vào ngày 16-17/9.
Chưa đầy hai tháng sau thất bại trong cuộc bầu cử Thượng viện, Thủ tướng Shigeru Ishiba đã quyết định từ chức giữa làn sóng chỉ trích ngày càng gia tăng. Đối mặt với áp lực ngày càng tăng trong đảng của mình, và xét đến thỏa thuận thuế quan giữa Nhật Bản và Mỹ, ông Ishiba tuyên bố “thời điểm hiện nay là thời điểm thích hợp” để “trao lại quyền lực cho người kế nhiệm” và bày tỏ rằng ông sẽ “không tái tranh cử”.
Theo ngân hàng Credit Agricole, cựu Bộ trưởng An ninh Kinh tế Sanae Takaichi, người nhận được nhiều phiếu bầu nhất từ các đảng viên trong cuộc bầu cử lãnh đạo trước, có thể trở thành người đứng đầu LDP. Bà Takaichi tự coi mình là người kế nhiệm cố Thủ tướng Shinzo Abe, người ủng hộ nới lỏng tiền tệ, đồng yen yếu và chi tiêu tài khóa mạnh tay trong chính sách kinh tế của mình.
Đợt bán tháo trái phiếu toàn cầu và kỳ vọng về một nhà lãnh đạo mới ở Nhật Bản cũng đã đẩy lợi suất JGB siêu dài hạn lên cao. Tuần trước, lợi suất JGB kỳ hạn 30 năm đạt mức cao kỷ lục 3,285%, trong khi lợi suất trái phiếu kỳ hạn 20 năm đạt mức cao nhất kể từ tháng 10/1999
Theo dữ liệu từ Bộ Tài chính Nhật Bản, tính đến tháng 3, người nước ngoài nắm giữ khoảng 12% trái phiếu Chính phủ, trở thành nhóm chủ nợ lớn thứ 4, sau BoJ (46%), các ngân hàng (16%) và công ty bảo hiểm (15%).
Theo Bank of America Securities Japan, dòng tiền cho thấy “lợi suất JGB có nhiều khả năng chịu áp lực tăng hơn so với các loại trái phiếu chính phủ khác”.
Nhu cầu yếu đã đẩy lợi suất trái phiếu siêu dài hạn lên cao trong nhiều tháng. Các nhà đầu tư chính vào JGB siêu dài hạn là các công ty bảo hiểm nhân thọ trong nước và các quỹ hưu trí. Tuy nhiên, các công ty bảo hiểm nhân thọ trong nước đã tích lũy lượng trái phiếu này để tuân thủ các quy định về vốn mới có hiệu lực trong năm nay.
Bắt đầu từ tháng 7, Bộ Tài chính Nhật Bản đã cắt giảm nguồn cung JGB kỳ hạn 20 năm hàng tháng xuống 200 tỷ yen cho mỗi đợt phát hành, trong khi trái phiếu kỳ hạn 30 năm và kỳ hạn 40 năm phát hành hai tháng một lần đều bị cắt giảm 100 tỷ yen cho mỗi đợt phát hành.
BoJ đã giảm khối lượng mua JGB hàng tháng kể từ năm ngoái. Tuy nhiên, do lợi suất trái phiếu siêu dài hạn đang tăng, ngân hàng này đã quyết định giảm tốc độ cắt giảm. BoJ sẽ tiếp tục cắt giảm khối lượng mua JGB 400 tỷ yen mỗi quý, nhưng sẽ giảm một nửa xuống còn 200 tỷ yen bắt đầu từ tháng 4/2026.
Xuân Giao-Link gốc