Năm 2021, bất chấp tác động của đại dịch COVID-19, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam vẫn ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc. Nhân dịp đầu Xuân mới, ông Trần Văn Dũng - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã chia sẻ với phóng viên về những thành quả mà TTCK Việt Nam đã đạt được trong năm qua và giải pháp phát triển thị trường trong thời gian tới.
Phóng viên: Trên cương vị là người đứng đầu cơ quan quản lý ngành Chứng khoán, Chủ tịch đánh giá như thế nào về thành quả mà TTCK Việt Nam đã đạt được trong năm vừa qua?
Ông Trần Văn Dũng: Dưới tác động nghiêm trọng của đại dịch COVID-19, kinh tế thế giới và Việt Nam năm 2021 tiếp tục phải trải qua những biến động lớn hiếm thấy. Tuy nhiên, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân, các giải pháp thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 đã giúp giữ được mức tăng trưởng GDP 2,58% trong năm 2021.
Ông Trần Văn Dũng - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Năm qua, TTCK Việt Nam cũng biến động trồi sụt trước những khó khăn của nền kinh tế, nhưng dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Tài chính, sự phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ, ngành và sự nỗ lực, quyết tâm của đội ngũ cán bộ, công chức, công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành TTCK của UBCKNN đã đạt những thành quả nhất định, hệ thống giao dịch hoạt động thông suốt, thị trường hoạt động ổn định, tăng trưởng mạnh mẽ về quy mô và thanh khoản, thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước, khẳng định vị trí, vai trò là kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế.
Tính đến ngày 31/12/2021, chỉ số VN-Index đạt 1.498,28 điểm, tăng 1,3% so với cuối tháng trước và tăng 35,7% so với cuối năm 2020. Chỉ số VN Index đã thiết lập đỉnh lịch sử mới ở mức 1.500,81 điểm vào ngày 25/11, tăng 36% so với cuối năm 2020. Thanh khoản thị trường tăng trên 250% so với năm 2020, ghi nhận đạt ngưỡng kỷ lục 2,3 tỷ USD và nhiều phiên xấp xỉ 2 tỷ USD trên 3 sàn.
Năm 2021, TTCK tiếp tục khẳng định là kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế với giá trị huy động vốn tăng 25% so với năm trước, trong đó phát hành cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đạt 155.588 tỉ đồng, tăng 2,3 lần so với năm trước. Huy động vốn cho ngân sách nhà nước đạt 318.000 tỉ đồng với kỳ hạn huy động bình quân dài nhất 13,92 năm và lãi suất huy động bình quân thấp nhất đạt 2,3% năm, góp phần quan trọng vào tái cơ cấu nợ công của Chính phủ.
Bên cạnh đó, TTCK ngày càng thu hút các nhà đầu tư tham gia với số lượng tài khoản nhà đầu tư (bao gồm cả nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư cá nhân) trong nước đến hết tháng 11/2021 đạt 4,08 triệu tài khoản tăng 47,3% so với cuối năm 2020, bằng con số trong cả giai đoạn 2015 – 2020 cộng lại.
Thị trường trái phiếu Chính phủ duy trì ổn định với quy mô niêm yết của đạt 1,511 triệu tỷ đồng, tăng 8,9% so với năm 2020 (tương đương 24% GDP); giá trị giao dịch bình quân phiên đạt 11,4 nghìn tỷ đồng, tăng 9,7% so với năm 2020. TTCK phái sinh ngày càng đa dạng sản phẩm, sản phẩm hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30 tiếp tục là công cụ phòng ngừa rủi ro hiệu quả với khối lượng giao dịch bình quân đạt gần 190 nghìn hợp đồng/phiên, tăng 20% so với năm trước.
Phóng viên: Xin ông chia sẻ kế hoạch, giải pháp nhằm phát triển TTCK Việt Nam bền vững trong năm 2022 và trong thời gian tới?
Ông Trần Văn Dũng: Trong thời gian tới, TTCK vẫn sẽ tiếp tục đối mặt với những diễn biến khó lường, tuy nhiên cũng có nhiều tín hiệu khả quan.
Thứ nhất, Chính phủ đã và đang đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 để kiểm soát dịch bệnh, cũng như kịp thời chuyển hướng chiến lược phòng, chống dịch phù hợp với tình hình mới, từ “Zero COVID” sang thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch COVID-19, vừa phòng, chống dịch, vừa khôi phục, phát triển kinh tế - xã hội đã thúc đẩy triển vọng phục hồi tích cực của nền kinh tế Việt Nam. Mặt khác, chương trình phục hồi kinh tế của Chính phủ trình Quốc hội vào phiên họp bổ sung cuối năm 2021, thời gian áp dụng tập trung trong hai năm 2022 - 2023 với 5 nhóm giải pháp chủ yếu gồm: y tế; an sinh xã hội; hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình; kích thích đầu tư công; cải cách hành chính sẽ giúp doanh nghiệp sớm phục hồi và lấy lại đà tăng trưởng, phát triển.
Thứ hai, mặt bằng lãi suất thấp tiếp tục được duy trì trong năm 2022. Do vậy, dòng tiền có khả năng vẫn tiếp tục được thu hút vào TTCK. Dư địa phát triển của thị trường vẫn còn rất lớn khi Chính phủ đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, tác động của các gói kích thích kinh tế, và xu hướng mở mới tài khoản giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư vẫn tiếp tục tăng mạnh trong năm 2022.
Dù có nhiều tín hiệu khả quan cho TTCK trong năm 2022, tuy nhiên năm nay tiếp tục là một năm khó khăn, chúng ta vẫn đứng trước nguy cơ, thách thức của đại dịch COVID-19 dẫn tới lạm phát tăng cao, nền kinh tế thế giới đang còn khó khăn, với những thay đổi, biến đổi liên tục thất thường của các hoạt động kinh tế.
Cụ thể, tốc độ tăng lợi nhuận và doanh thu của doanh nghiệp đang có dấu hiệu chậm lại. Bên cạnh đó, những khó khăn trong chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn tiếp tục xảy ra dẫn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh bị ảnh hưởng dưới tác động của đại dịch COVID-19 và nhiều biến thể của COVID-19 đang lây lan nhanh. Doanh nghiệp khó có thể đạt được mức tăng trưởng như năm 2021.
Nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới đang đưa ra tín hiệu về áp dụng chính sách thắt chặt tiền tệ nhằm đối phó với rủi ro lạm phát. Các chính sách này nếu được thực thi sớm trên thế giới sẽ tạo thêm áp lực cho TTCK.
TTCK trong 2 năm vừa qua đã tăng trưởng khá mạnh, chỉ số đã phá đỉnh lịch sử, do vậy, đây cũng là giai đoạn nhạy cảm với những biến động của nền kinh tế cũng như tâm lý chốt lời của nhà đầu tư.
Về yếu tố nội tại TTCK Việt Nam, tôi cho rằng cho đến nay TTCK đã tích lũy được thành quả về cả lượng và chất, tăng khả năng chống chịu với yếu tố bên ngoài. Do đó, với những yếu tố khách quan hỗ trợ và bản thân nội lực, TTCK trong trung và dài hạn có triển vọng tiếp tục phát triển tích cực. Điều quan trọng là các cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán và TTCK phải chuẩn bị các giải pháp ứng phó để đảm bảo thị trường phát triển bền vững, minh bạch; đồng thời chúng tôi cũng rất mong các nhà đầu tư tiếp cận thị trường một cách cẩn trọng, phân tích đầy đủ thông tin, tránh tâm lý đầu tư theo phong trào để hạn chế rủi ro.
Năm 2022, với sự quyết tâm và các giải pháp của Chính phủ tiếp tục ổn định tình hình vĩ mô, UBCKNN sẽ tiếp tục phương châm xây dựng TTCK Việt Nam phát triển bền vững, với mục tiêu tập trung hoàn thiện khung pháp lý, hệ thống chính sách cho phát triển thị trường, xây dựng chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030; tổ chức sắp xếp lại các khu vực của TTCK, hiện đại hóa hạ tầng công nghệ phục vụ quản lý, giám sát giao dịch; tiếp tục triển khai nhiều sản phẩm mới nhằm phát triển bền vững, chuyên nghiệp, tiếp cận với các chuẩn mực chung và thông lệ quốc tế, hội nhập với thị trường khu vực và thế giới…
Phóng viên: Xin cảm ơn ông!