VN-Index không giảm quá mạnh nhưng mang lại độ “sát thương” không nhỏ cho nhiều nhà đầu tư. Đây là một dạng điều chỉnh đặc biệt nguy hiểm vì nó không tạo ra cú sốc tâm lý ngay lập tức, nhưng lại khiến nhà đầu tư dần dần mất kiên nhẫn và đánh mất kỷ luật đầu tư.

Sau khi rời vùng đỉnh 1.700 điểm, thị trường chứng khoán (TTCK) bắt đầu dao động trong biên hẹp. Cùng với đó, diễn biến theo nhóm ngành khá lệch pha. Dòng tiền thận trọng thể hiện ở việc chỉ một vài mã vốn hóa lớn kéo điểm số, trong khi phần còn lại kém sôi động.

Nhịp giảm nhỏ liên tiếp với thanh khoản èo uột

TTCK đang rơi vào trạng thái được ví như “cưa chân bàn”, không quá tiêu cực với cú giảm mạnh, nhưng cũng không đủ sức bật để giữ chân dòng tiền.

Trạng thái này đang âm thầm bào mòn tài khoản của nhà đầu tư bằng những nhịp giảm nhỏ liên tiếp với thanh khoản èo uột. Có thể nói, VN-Index không giảm quá mạnh nhưng mang lại độ “sát thương” không nhỏ cho nhà đầu tư.

VN-Index không giảm quá mạnh nhưng mang lại độ “sát thương” không nhỏ cho nhà đầu tư.

Thực tế, dù VN-Index chỉ cách đỉnh lịch sử khoảng 55 điểm nhưng nhiều tài khoản nhà đầu tư đã lỗ 15-20%. Với những tài khoản có tỷ lệ vay ký quỹ cao, mức giảm có thể lên 25–30%.

Chị Ánh Ngọc (Hà Nam) cho biết danh mục ngân hàng và chứng khoán của chị đi ngang hơn 3 tuần nay, nhiều mã giảm 10–15% sau cú điều chỉnh từ vùng 1.700 điểm, khiến việc xoay vòng vốn gặp khó khi thanh khoản toàn thị trường co hẹp.

Nhìn chung, sau chuỗi tăng nóng, bất chấp những thông tin tích cực như Fed hạ lãi suất hay ngày công bố kết quả nâng hạng thị trường đang cận kề, TTCK vẫn không ghi nhận sức bật.

Tình trạng này không xuất phát từ một lý do đơn lẻ nào mà là kết quả của nhiều yếu tố cộng hưởng, trong đó áp lực bán ròng của khối ngoại tạo áp lực mạnh mẽ. Từ đầu năm đến nay, khối ngoại đã rút ròng hơn 100.000 tỷ đồng khỏi thị trường, tập trung “xả” ở các cổ phiếu vốn hóa lớn khiến tâm lý nhà đầu tư trong nước thêm phần ảm đạm. Tính riêng trong tuần qua (29/9 - 3/10), khối ngoại thẳng tay bán tiếp 7. 586 tỷ đồng.

Cùng với đó, mặt bằng định giá thị trường không còn quá hấp dẫn sau nhịp hồi từ giữa năm. P/E của VN-Index đã quay lại xấp xỉ 15 lần, không quá đắt nhưng không còn rẻ để hấp dẫn dòng tiền giá trị.

Trong khi đó, việc Fed hạ lãi suất cũng như nâng hạng thị trường dù tác động tích cực nhưng không phải là câu chuyện mới mà đã được thị trường kỳ vọng trong suốt thời gian qua. Những thông tin này cộng hưởng với yếu tố vĩ mô ổn định đã củng cố cho nhịp tăng của thị trường. Do đó, khi những sự kiện này được công bố thì những nhịp rung lắc do hoạt động chốt lời theo hiệu ứng “tin ra là bán” của một số nhà đầu tư để bảo toàn lợi nhuận đã tích lũy trong thời gian qua là không thể tránh khỏi.

Theo thống kê, thị trường thường biến động mạnh trong giai đoạn cuối tháng 9, giữa tháng 10 khi các quỹ ETF thực hiện cơ cấu danh mục quý III, cùng với bức tranh kết quả kinh doanh quý III của các doanh nghiệp dần lộ diện. Vì vậy, nhiều nhà đầu tư chọn cách đừng ngoài quan sát thị trường.

Về mặt kỹ thuật, VN-Index đang giao dịch dưới đường hỗ trợ ngắn hạn MA20 ngày. Mặt khác, thanh khoản có xu hướng giảm một phần thể hiện tâm lý thận trọng của nhà đầu tư nhưng cũng cho thấy lực bán không quá mạnh. Dòng tiền vẫn chưa rút khỏi thị trường mà xoay vòng giữa các nhóm ngành để tìm kiếm cơ hội đầu tư ở những cổ phiếu riêng lẻ.

Do đó, khả năng cao thị trường sẽ tiếp tục trạng thái "cưa chân bàn" và tái tích lũy quanh vùng 1.600 điểm.

“Tình trạng này có thể tiếp tục trong tháng 10, cho tới khi xuất hiện thông tin về kết quả kinh doanh, qua đó cải thiện động lực cho thị trường”, ông Trương Đắc Nguyên, Giám đốc Đầu tư, Blue Horizon Financial nhận định.

Chiến lược phù hợp

Theo các chuyên gia, trạng thái “cưa chân bàn” là một dạng điều chỉnh đặc biệt nguy hiểm vì nó không tạo ra cú sốc tâm lý ngay lập tức, nhưng lại khiến nhà đầu tư dần dần mất kiên nhẫn và đánh mất kỷ luật đầu tư. Nhiều người dù không lỗ nặng nhưng vẫn chọn rút lui vì không chịu nổi sự chán nản kéo dài

Thanh khoản thấp khiến việc cơ cấu danh mục trở nên khó khăn, thậm chí “kẹt hàng” ở nhiều cổ phiếu cơ bản tốt nhưng không có dòng tiền tham gia. Trong khi đó, các nhịp hồi yếu ớt thường xuyên bị bán ra ngay, khiến kỳ vọng bị dập tắt sớm và tạo cảm giác thị trường “rất khó lãi”.

Giai đoạn “cưa chân bàn” là lúc nhà đầu tư dễ mắc sai lầm vì cảm xúc chi phối nhiều hơn dữ liệu. Không ít người bán ra ở vùng đáy ngắn hạn chỉ vì quá mệt mỏi, sau đó lại vào lại ở vùng giá cao hơn khi thị trường hồi kỹ thuật. Do đó, giữ được tâm lý ổn định và kỷ luật là yếu tố then chốt.

Theo các chuyên gia, chiến lược phù hợp hiện tại là cơ cấu lại danh mục, ưu tiên cổ phiếu cơ bản tốt, có vị thế đầu ngành, tài chính lành mạnh và khả năng tăng trưởng bền vững. Nhà đầu tư nên giữ tỷ trọng cổ phiếu hợp lý, hạn chế sử dụng đòn bẩy.

Với danh mục đang có lãi, có thể tận dụng các nhịp điều chỉnh kỹ thuật để gia tăng nhưng cần đặt nguyên tắc kỷ luật về điểm dừng lỗ. Hạ tỷ trọng với những cổ phiếu có hiệu suất kém hơn so với thị trường để bảo toàn sức mua, theo dõi sát tín hiệu dòng tiền để tránh bị “bào mòn kép” – vừa lỗ giá, vừa mất cơ hội.

Bên cạnh đó, việc mua mới cũng cần chọn lọc kỹ lưỡng. Nhà đầu tư chỉ nên giải ngân từng phần ở những cổ phiếu có nền tảng cơ bản và triển vọng kết quả kinh doanh quý III tích cực. Về mặt kỹ thuật, nhà đầu tư có thể xem xét các cổ phiếu riêng lẻ có tín hiệu kiểm nghiệm thành công ngưỡng hỗ trợ gần nhất là đường MA20 ngày, thuộc một số nhóm ngành đang thu hút dòng tiền như xây dựng, đầu tư công và bất động sản…

Lịch sử cho thấy những giai đoạn lặng sóng thường là bước đệm cho một xu hướng lớn phía sau. Quan trọng là giữ được vị thế, chứ không phải hành động quá nhiều khi thị trường chưa rõ xu hướng. Trong một thị trường không rõ ràng, hành động ít nhưng đúng còn giá trị hơn giao dịch nhiều mà thiếu định hướng.

Hải Giang-Link gốc