Dù kinh tế thế giới gặp không ít những khó khăn và thử thách, nhưng năm 2023, Việt Nam đã ứng phó linh hoạt và hóa giải hiệu quả các "cơn gió ngược" để tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng... Không phải ngẫu nhiên, kinh tế Việt Nam được ví là điểm sáng trong bức tranh xám màu của kinh tế thế giới.
Kho bãi container tại cảng Gemalink, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Ảnh: Hồng Đạt/TTXVN
Tại Phiên Đối thoại chính sách “Việt Nam: Định hướng tầm nhìn toàn cầu” trong khuôn khổ Hội nghị thường niên lần thứ 54 Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF Davos 2024) mới đây, Giáo sư Klaus Schwab - Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch WEF nhận định Việt Nam không chỉ là ngôi sao ở khu vực Đông Á, mà còn đang trong quá trình vươn lên trở thành một quốc gia có ảnh hưởng kinh tế ở tầm thế giới. Giáo sư Schwab đánh giá cao và tin tưởng vào vai trò ngày càng gia tăng của Việt Nam; cho rằng Việt Nam thực sự trở thành một trong những quốc gia tiên phong về phát triển nền kinh tế xanh và thông minh.
Nhà bình luận quốc tế nổi tiếng Thomas Friedman ở Tạp chí New York Times, tác giả cuốn sách Thế giới phẳng, cho rằng Việt Nam là điển hình tiêu biểu cho cải cách và phát triển, được quốc tế đánh giá là hình mẫu về phát triển kinh tế nhanh và bền vững.
Trong báo cáo công bố đầu năm nay, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đề cao cách Việt Nam vượt qua các thách thức năm 2023, đặc biệt là trong việc ổn định chính sách tiền tệ và kiểm soát lạm phát. Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam Shantanu Chakraborty nhấn mạnh Chính phủ Việt Nam có nhiều biện pháp hữu hiệu về chính sách tiền tệ để đảm bảo khả năng phục hồi kinh tế năm 2023, như chủ động giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ giúp tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế.
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cho rằng mặc dù tốc độ tăng trưởng bị chậm lại trong bối cảnh kinh tế toàn cầu gặp nhiều khó khăn, song Việt Nam đang thể hiện tốt hơn hầu hết các quốc gia trên thế giới, được xem là điểm đến hấp dẫn của đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong lĩnh vực sản xuất.
Điều đó được thể hiện qua hàng loạt chỉ số: tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam năm ngoái đạt gần 36,61 tỷ USD, tăng 32,1% so với năm 2022; vốn thực hiện của dự án đầu tư nước ngoài ước đạt khoảng 23,18 tỷ USD, tăng 3,5%. Đây là mức giải ngân kỷ lục từ trước tới nay. Ngân hàng DBS của Singapore đánh giá dù đứng trước nhiều thách thức, Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn của FDI nhờ xu hướng chuyển dịch sản xuất, nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA), triển vọng tăng trưởng trung hạn tươi sáng ở mức 6-7% và hệ sinh thái điện tử đang phát triển.
Quan trọng là dòng vốn FDI mới đổ vào lĩnh vực sản xuất tăng mạnh, phản ánh niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài đối với tiềm năng dài hạn của Việt Nam vẫn không hề suy giảm. Theo Trưởng Bộ phận tư vấn ASEAN tại hãng tư vấn Dezan Shira & Associates, ông Marco Förster, trước những khó khăn hiện nay, Việt Nam được dự đoán sẽ đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh trong trung hạn nhờ vị thế mới nổi là trung tâm sản xuất hàng đầu ở Đông Nam Á, dân số có trình độ học vấn cao và vốn đầu tư tăng.
Một trong các yếu tố quyết định lựa chọn của các nhà đầu tư dành cho Việt Nam là sự ổn định về chính trị và xã hội. S&P Global Ratings cũng đánh giá, lực lượng lao động trẻ, ngày càng có trình độ học vấn cao và có tính cạnh tranh cao là sức hút chính đối với các nhà đầu tư nước ngoài, đồng thời dự báo nền kinh tế Việt Nam sẽ phục hồi nhanh chóng khi nhu cầu toàn cầu tăng lên và Việt Nam dần giải quyết những thách thức trong nước.
Bất chấp tình hình thế giới tiếp tục biến động phức tạp, cùng những khó khăn nội tại, GDP của Việt Nam năm 2023 tăng 5,05%. Phần lớn các chuyên gia đánh giá đây là mức tăng trưởng phù hợp trong bối cảnh chung của kinh tế toàn cầu, đồng thời tỏ ra lạc quan về khả năng phục hồi của kinh tế Việt Nam thời gian tới.
Theo hãng tin Bloomberg, lĩnh vực logistics và xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ là động lực chính cho thành tích kinh tế ấn tượng của Việt Nam thời gian qua. Với mạng lưới tích hợp hiệu quả các dịch vụ vận tải hàng không, đường biển và đường bộ, ngành logistics của Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy trao đổi hàng hóa qua biên giới. Điều này đã thu hút lượng lớn đầu tư nước ngoài, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đất nước.
Nền kinh tế Việt Nam còn được thúc đẩy nhờ năng suất lao động tăng và tiến bộ công nghệ. Việt Nam đã chú trọng phát triển lực lượng lao động có kỹ năng, đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế đang tăng trưởng. Việc thúc đẩy số hóa và chuyển đổi kỹ thuật số trong nền kinh tế cũng góp phần duy trì và thậm chí thúc đẩy tốc độ tăng trưởng.
Giới chuyên gia quốc tế cho rằng dù các dự báo về tăng trưởng kinh tế Việt Nam là tích cực nhưng chặng đường phía trước không hề dễ dàng. Bối cảnh kinh tế toàn cầu đang biến động mạnh và có thể tác động đến các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam. Do đó, Việt Nam cần đảm bảo thực hiện các chính sách kinh tế thận trọng để duy trì tăng trưởng và giảm thiểu rủi ro. Ngoài ra, để đảm bảo tăng trưởng kinh tế liên tục, Việt Nam cần tập trung cải thiện cơ sở hạ tầng và hạ tầng kỹ thuật số, thúc đẩy môi trường đầu tư và thương mại, đồng thời chú trọng phát triển bền vững.
Ông Andrea Coppola, chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới (WB) lưu ý: "Việt Nam nên tận dụng sức mạnh nội tại, thúc đẩy các dự án cơ sở hạ tầng, đầu tư công mang tính chuyển đổi trạng thái, hỗ trợ tăng trưởng trong ngắn và dài hạn". Việt Nam cũng nên phát triển khu vực tư nhân, nâng cao năng suất. Tương tự, Ngân hàng HSBC khuyến nghị Việt Nam cần cải thiện các chỉ số về hạ tầng, lao động, cải thiện môi trường kinh doanh để tăng sức hút với các nhà đầu tư.
Báo Financial Times (Anh) nhận định, trong thập niên tới, Việt Nam phải nâng cao năng lực sản xuất để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao khi các nhà sản xuất có kế hoạch đầu tư vào Việt Nam. Dân số trẻ, lực lượng lao động dồi dào, nhưng sự cạnh tranh tìm kiếm công nhân có trình độ kỹ thuật ngày càng tăng, đòi hỏi đào tạo nghề và các trường đại học cần có bước ngoặt lớn. Theo thời gian, Việt Nam cần tái đầu tư những gì thu được nhờ tăng trưởng kinh tế để hỗ trợ sự phát triển của các ngành giàu chất xám và năng suất cao nhằm đáp ứng mục tiêu năm 2045 trở thành “quốc gia phát triển có thu nhập cao”. Với dân số khoảng 100 triệu người, Việt Nam nhất định phải giữ vị trí cao trong chuỗi công nghiệp toàn cầu ở nhiều lĩnh vực công nghiệp, đặc biệt là các ngành công nghiệp mới nổi.
Trao đổi với phóng viên TTXVN nhân dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn, Đại sứ Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet cho rằng nền kinh tế Việt Nam đã phát triển vô cùng ấn tượng và người dân Việt Nam ngày càng sung túc hơn, có nhu cầu ngày càng phát triển hơn. Việt Nam đang không ngừng phát triển với mong muốn hiện đại hóa nền kinh tế và tăng cường hơn nữa những lợi thế của mình trên trường quốc tế. Có thể nói, khát vọng đó đã và đang tạo động lực để Việt Nam tiếp tục vượt qua những thách thức, tiếp tục phát triển mạnh mẽ, sớm vươn mình trở thành một trong những "con rồng kinh tế dũng mãnh", như lời chúc của Đại sứ Saudi Arabia tại Việt Nam Mohammed Ismaeil A. Dahlwy trong cuộc trả lời phỏng vấn với phóng viên TTXVN.
Trần Thanh Bình (TTXVN)